قره باغ کجاست ؟ چرا جنگ در این منطقه شعله ور شد ؟
- توضیحات
- :::
- دسته: سیاسی |
- منتشر شده در یکشنبه, 15 فروردين 1395 13:55 |
حیات غرب - منطقه غرب آسیا و قفقاز در حال تجربه بحران جدیدی است که در آن دو کشور همسایه ارمنستان و جمهوری آذربایجان با یکدیگر مشکل ارضی پیدا کرده اند.
**"قره باغ" کجاست؟
این منطقه از آذربایجان با 150 هزار ساکن در بخشی ای به وسعت 12 هزار کیلومتر مربع که تا حدودی کوچکتر از "ایالت کنتیکت" آمریکاست از زمان پایان جنگ تمام عیار تحت کنترل نیروهای ارمنی قرار دارد.
تلاشهای بین المللی برای میانجی گری تنها توانست اندکی به بهبود این وضع کمک کند. ادامه یافتن درگیری ها یک ضربه اقتصادی برای ارمنستان بود؛ زیرا به دنبال ادامه یافتن درگیری ها ترکیه مرز خود را به روی این کشور بست و تنها مرزهای گرجستان و ایران به روی ارمنستان باز بود.
اخیرا در درگیری ها در مرز "قره باغ" بین نیروهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان، دست کم 30 سرباز کشته شدند. این شدیدترین درگیری از زمان پایان مناقشه بین "ایروان" و "باکو" برای کنترل این منطقه جدایی طلب محسوب می شود. منطقه "قره باغ "در قفقاز جنوبی که در دوره اتحاد جماهیر شوروی سابق ضمیمه خاک آذربایجان شد، در سال های 1988 تا 1994 صحنه جنگی بود که بیش از 30 هزار کشته و صدها هزار آواره بر جا گذاشت؛ بیشتر ساکنان این منطقه ارمنی هستند.
آسوشیتد پرس گزارش داد: تنش طولانی مدت میان ارامنه مسیحی و اکثریت مسلمان آذری در پی فروپاشی شوروی و مستقل شدن جمهوری ها منجر به وقوع جنگ شد. آتش بس سال 1994 باعث شد نیروهای ارمنی و آذربایجانی در سراسر منطقه غیرنظامی رو در روی یکدیگر بایستند. به این ترتیب هر روز گزارشهایی درخصوص وقوع درگیری میان این دو گروه منتشر می شد.
در تقسیمات اداری اتحاد جماهیر شوروی "قره‌باغ" بخشی از جمهوری آذربایجان بود. در سال ۱۹۸۸ نیروهای ارمنی جنگ خود را برای تصرف این زمین‌ها آغاز کردند. مدتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جنگ تشدید شد و در سال ۱۹۹۴ پس از اینکه ارتش ارمنستان این بخش‌ها را به تصرف خود در آورد و جنگ با آتش‌بس تمام شد.
مقامات این ناحیه خود را یک کشور مستقل می‌دانند، ولی تا امروز هیچ کشوری این جمهوری خودخوانده را به رسمیت نشناخته‌است. سازمان ملل نیز هنوز این ناحیه را بخشی از خاک جمهوری آذربایجان می‌داند و در مکالمات رسمی و غیر رسمی در جهان (از جمله ایران) در هنگام نام بردن از این ناحیه یا رهبران آن، با لفظ "خودمختار" بیان می‌شود.
**موضع جمهوری اسلامی ایران درباره مناقشات "قره‌باغ" چیست؟
درگیری اخیر در "قره باغ" دومینوی بحران منطقه ای را تکمیل می کند و موضع گیری های جمهوری اسلامی ایران به نحوی بوده که دو کشور جمهوری آذربایجان و ارمنستان را به خویشتنداری دعوت کرده است.
"علی لاریجانی" رئیس مجلس شورای اسلامی در این زمینه اظهار داشت: این حادثه نگرانی‌های جدیدی را در منطقه ایجاد نموده است و درجه بحران در منطقه آنقدر افزایش یافته است که جنگ جدیدی را برنمی‌تابد؛ لذا از پارلمان‌ها و دولت های آذربایجان و ارمنستان می‌خواهیم که با خردمندی بر این جنگ‌افروزی جدید مسلط شده و آرامش را به منطقه بازگرداند.
"حسین جابری" انصاری سخنگوی وزارت امورخارجه در خصوص درگیری های اخیر در منطقه قره باغ گفت: در حالی که منطقه شاهد اقدامات ویرانگر گروه های افراطی بوده و نیازمند آرامش و استقرار است، دریافت اخبار نگران کننده از تشدید درگیری ها در منطقه قره باغ میان آذربایجان و ارمنستان موجب نگرانی شدید جمهوری اسلامی ایران است.
وی افزود: ما هر دو همسایه شمالی خود را به خویشتنداری و پرهیز از هرگونه اقدامی که شرایط را سخت تر می کند دعوت کرده و به آنان توصیه می کنیم با توقف فوری درگیری ها، همه تلاش خود را برای بازگشت آرامش و حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات در چارچوب گروههای صلح و سازمان ملل بکار گیرند.
تلاش ها بر این است که دو کشور همسایه یعنی آذربایجان و ارمنستان در مسیر صلح و دوستی گام بردارند و به اعتقاد صاحبنظران منطقه غرب آسیا و قفقاز تحمل یک جنگ جدید را ندارند. البته "قره باغ" یک منطقه مهم محسوب می شود که به نظر می رسد تنها راه حل بازگشت صلح به این منطقه ، مذاکرات دو جانبه است.
متاسفانه برخی کشورهای منطقه در این پروسه موضع حمایتی را در پیش گرفته است که از جمله این کشورها می توان به ترکیه اشاره کرد. رئیس جمهور ترکیه بر حمایت کشورش از جمهوری آذربایجان تاکید کرد. رجب طیب اردوغان تاکید کرد مردم ترکیه همواره در کنار مردم جمهوری آذربایجان خواهند بود. از سوی دیگر، وزارت امور خارجه ترکیه در پی درگیری های دیروز نیروهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان، با صدور بیانیه‌ای ارمنستان را متهم به حمله به جمهوری آذربایجان کرد. وزارت امور خارجه ترکیه با محکوم کردن ارمنستان این کشور را به پایان دادن به درگیری ها و رعایت آتش بس فراخواند.
علی اف رئیس جمهور آذربایجان درباره درگیری نظامی "قره باغ" گفت: "ارتش ارمنستان در اقدامی تحریک‌آمیز به مواضع ما حمله کرد؛ اما پاسخ لازم را دریافت کرد و وادار به عقب نشینی شد".
**واکنش های جهانی به مناقشه "قره‌باغ"
همچنین "ولادیمیر پوتین"، رئیس جمهور روسیه آتش بس فوری را خواستار شد و دو طرف را به خویشتنداری دعوت کرد تا از قربانیان جدید جلوگیری شود. "فدریکا موگرینی" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز خواستار پایان فوری درگیری ها و رعایت آتش بس در این منطقه شد."فرانک والتر اشتاین‌مایر"، وزیر امور خارجه آلمان و رئیس دوره ای سازمان امنیت و همکاری اروپا، از طرف های درگیر خواست در چارچوب گروه "مینسک"، مذاکرات را از سر بگیرند.
درگیری ها در منطقه "قره باغ" وارد مرحله جدیدی شده و لزوم هم افزایی همه کشورها برای جلوگیری از ادامه روند درگیری مهم و ضروری به نظر می رسد چرا که تشدید بحران "قره باغ" می تواند پای برخی کشورهای منطقه را نیز به این بحران باز کند.
گزارش از محمد زرچینی با شگاه خبر نگاران جوان