به مناسبت ورود استاندار جدید/ ویژگیهای استان برای تعیین استراتژی رشد

توضیحات

:::

دسته: سیاسی |

منتشر شده در سه شنبه, 11 مهر 1396 12:46 |

1 –حیات غرب - دکتر فرهاد هژیر - ورود جناب آقای بازوند را به دیارمان خیر مقدم می گوییم . شنیده ها از گوشه و کنار بحمداله حاکی از پیشینه مثبت و کارآمد ایشان است . بخصوص استقلال رای وی در مقابل نیروهای قوای دیگر بارزه ارزشمندی است که امید استفاده از عقول کارشناسی را ، کارشناسی واقعی و نه کارشناسی مدرکی ، در دل های شیفته ، بر می انگیزد.

نیک می دانیم پسرفت استان ما به رده ۲۶ توسعه و عقب افتادن اساسی ان از استان هایی که از دل استان ما جدا شده اند ، تنها ، محصول یک علت تک نیست و عوامل متعدی ، چه در حوزه عمومی مستقل از دولت ، چه نقش سیستم مرکزی ، چه عملکرد قوای دیگر ، همه و همه در این عقب افتادگی نقش داشته اند  و به همین سان نیز انتظار معجزه از آقای بازوند به تنهایی نداریم اما انتظار داریم که گام هایی کوچک در جبران این عقب ماندگی بردارند و مهمترین دستگاه اداره استان و توسعه ان را ، حداقل در مسیر فهم و حل مشکلات آن  قرار دهند تا شاید  مسیر درست در دوره های بعد از ایشان نیز ، استمرار یابد .

طرفه ان که در تمام ادوار پیشین هیچیک از استانداران در صدد فهم علل بنیادی تر عقب ماندگی این استان برنیامده اند که شاید مهمترین وظیفه انان بوده است، هر چند که یکی ، دو تن چون جناب صحراییان و ترک نژاد سعی کردند مستقل از این فهم ،اعتبارات بیشتری را کسب و پروژه های عمرانی خوبی را یا پایه گذاری کنند و یا پیش ببرند .

برای آشنایی بیشتر جناب آقای بازوند نگارنده این متن می کوشد به برخی از ویژگی های کنونی دستگاه اجرایی که کار امدی ان تقلیل یافته است، اشاراتی بنماید و برخی نباید ها را که برای کار آمدی راه می گشایند ، عنوان نماید .

البته باید توجه داشت که برخی از این ویژگی های ناکارامد ساز حاصل نقش دستگاه های مرکزی در تهران است اما برخی جنبه محلی و بومی دارد ، هر چند که، امکان آن هست که آثار منفی تصمیمات و اقدامات ناکارامد یا نادرست سیستم های مرکزی را نیز کنترل نمود.

برخی ویژگی های کلی تر استان در رابطه با تعیین استراتژی رشد 

.1

 بایستی توجه داشته باشیم که به لحاظ صنعت و کشاورزی ظرفیت های این استان تا حدودی محدود است و در این دو عرصه فقط می توان به توسعه علمی و تکنولوژیک برای

 بالا بردن راندمان کار و افزایش در آمد اندیشید و بدین لحاظ هم کار آمد سازی دستگاه های دولت و هم یاری گرفتن از نهادهای مستقل از دولت ،هم نهاد های مردمی و هم تخصصی ،اندیشید و ساز و کاری را ایجاد نمود که امر  توسعه تکنولوژیک و افزایش راندمان کار ، تحت ان شرایط به وجهی روان صورت پذیرد

.2

مهمترین بخشی که در ان می توان عقب ماندگی ها را جبران کرد بخش خدمات است که بخش توسعه زیر ساخت های توریزم ، بخصوص توریزم باستانی ، امکانات بسیار خوبی

 را در اختیار توسعه استان و جبران عقب ماندگی های ان قرار می دهد و فرصت اشتغال نسبتا گسترده را به جوانان بی کار این استان می بخشد 

ناگفته نماند که بدلیل انکه آثار باستانی این منطقه به اولین ادوار تمدن بشری تعلق دارند مورد استقبال جستجو گران ،جهان گردان ،محققین و  مردمان کشورهای ثروتمند قرار می گیرد و این امر اعتبار ملی ما را در جهان افزایش می بخشد و موجب تحکیم احساس هویت ملی ما می شود 

لازم به افزودن است که هگل فیلسوف بزرگ جامعه مدرن از دولت هخامنشیان به عنوان اولین تجلی روح مطلق در تاریخ نام برده و سنگ بنای ارزشمندی را برای جستجوگران کنجکاو پیشینه شناسی ریشه های باستانی تمدن ، پی گذاشته است

.3 

فعال سازی  بخش تجارت با کشور عراق و اقلیم همسایه و نظم بخشیدن به این فعالیت های تجاری و گسترش ان نیز یکی از خرده استراتژی های توسعه استان می تواند باشد

در این راستا لازم است به امر قاچاق کالا ها اشاره ای بشود .اصولا در همه دنیا مرز و مرزنشینی با قاچاق پیوندی ناگسستنی دارد و این دو را نمی توان از هم جدا کرد بلکه نوعی کنترل بایستی بر پذیرش این امر اعمال شود به طریقی که با بهره گیری از نظرات برخی از اقتصاددان های برجسته کشور بتوان مکانیزمی را شناسایی کرد که پدیده پولشوئی با حجم بالا ،موجب ایجاد آلودگی درسیستم رسمی اقتصاد کشور نگردد

.4 

توسعه مشاغل و ایجاد شغل های جدید در بخش خدمات حاصل افزایش کار امدی و راندمان بالا در بخش های پیشینی است

.5 

 نگارنده اعتقاد راسخ دارد که بخشی از بیکاری در استان ما جنبه روان شناختی دارد و با همین و ضعیت اقتصادی کنونی کشور نیز امکان ان وجود دارد که در صورت کنترل

 عامل روان شناختی بیکاری، بتوان نیروهای قابل توجهی را وارد چرخه کار و شریک شدن در باز توزیع در امدهای کنونی کشور نمود . بحث در روشهای کنترل این فاکتور مجال دیگری می طلبد

.6 

به نظر می رسد ایجاد تغییر در ساختار و کارکرد اداره کار و امور اجتماعی بایستی ناظر به بحثی که در ادامه می اید ، دگرگونی بپذیرد و ان بحث انست که

به نظر می رسد همه صنوف لازم است بخش آموزش و ثبت نام متقاضیان کار را  بر عهده گیرند و هر صنف موظف شود بخش های اموزشی خود را تشکیل داده و از متقاضیان کار ثبت نام کند ، اموزش بدهد و دفاتر کاریابی را خود اداره نماید و تقاضا های جامعه را با نیروهایی که  تربیت میکند پاسخ بدهد .در این صورت تغییر در رابطه اداره کار با صنوف تابعی از این خط مشی است 

بهتر است این همه وام ها که به طرح های اشتغال شخصی تخصیص داده می شوند و همگی فرجامی جز شکست ندارند ، بخش عمده اعتبارات وامهای شخصی جابجا شده و صرف راه اندازی فعالیت های دفترهای مرکزی صنوف ، برای پیش برد طرح مذکور گردد

به مناسبت ورود استاندار جدید 2

مشکلات دستگاه اجرائی 

ا. مدیر گزینی اصولا بر پایه اصول و ضوابط علمی نیست . مدیران از طریق کانون های صاحب نفوذ معرفی می شوند و به لحاظ توانایی های مدیریتی بررسی صلاحیتی نمی گردند .

اغلب فقط افراد دم دستی مورد توجه قرار می گیرند و استدلال می شود ، کس دیگری نیست . سئوال اینست ، مگر می شود این جامعه سترون باشد ، همیشه و در همه دوران ها و دهه ها در صدی از آدم های دارای پتانسیل های مدیریتی در درون جمعیت یافت می شوند ، هر چند این درصد ، در صد بالایی نیست اما همیشه این گونه افراد موجودند . حالا باید پرسید ، چرا برای مدیریت جلو نمی آیند و خود را عرضه نمی کنند ، چگونه باید ان ها را شناسائی کرد و به میدان آورد ، موانع امدن آن ها چیست ؟

این مسئله ای مهم در مقابل جناب آقای بازوند است که مکانیزمی را برای یافتن و به میدان اوردن این استعداد های پنهان مدیریتی  پیدا نمایند 

.2

 نظام کارشناشی ریشه دار ، علمی ، واجد قوه  تجزیه وتحلیل عمیق سیستم خدمتی خود ، نه تنها در کشور بلکه در استان ما به شدت تحلیل رفته و به نابودی گراییده است . 

هر دستگاه اجرایی در استان باید بتواند در هر برهه زمانی ده ساله ، حداقل ده نفر از این تیپ کارشناسان را به تشکیلات اجرایی خود بیافزاید .

فعلا از این بحث که کارشناس ریشه دار ملی دارای چه ویژگی هایی است و چگونه بایستی یافته و جذب شود در می گذرم .

لازم به توضیح است که سازمان های اداری بسیار گسترده و پیچیده و متعددالوظیفه شده اند . با کارشناسان عادی ، فارغ التحصیلان رانتی یا غیر رانتی دانشگاه های نازل و افراد دارای هوش بهر معمولی و فاقد انگیزه های توسعه شخصی که فقط منتظر حقوق آخرماه هستند ، نمی توان کارشناس تحلیل گر برجسته ملی تربیت کرد .

اگر دولت قصدی برای ورود نیروهای کارشناسی جدید به درون خود داشته باشد قطعا این امر بایستی کاملا حساب شده ، آگاهانه و به تدریج  صورت پذیرد تا بتوان  کارشناسان برجسته را جذب و توسعه داد .در استان می توان برای این جذب کمیته ویژه ترتیب داد 

.3

 نظام انگیزش رفتار شغلی در دولت کاملا مسکوت مانده و تعطیل شده است . انگیزش رفتار در تشکیلات اجرایی مستلزم آنست که

 تمام پاداش ها متناسب با توانایی ها و تلاش های ادم ها توزیع گردد و نه هیچ امتیاز و مزیت دیگری.

برخی از گروه های خاص در دولت هشتم و نهم با انگیزه های پایگاه سازی برای آن دولت ، از امتیازات چشمگیری برخوردار شده اند که انگیزه دیگران را به شدت کاهش می دهد ، چرا که احساس تبعیض باعث کم کاری می شود .

باز کردن انواع این امتیازات و چگونگی آثار تخریبی آن بر کارکرد دولت فرصت و مجال دیگری می طلبد ، فقط استاندار جدید را توجه می دهیم به ابتلای دولت به این آسیب جدی.

.4

آشنایی با علم آمار توصیفی ، استنباطی و احتمالاتی برای کارشناسان ارشدی که در دولت هستند اساسی ترین ابزار است چرا که باید مقولات و انواع خدمات دستگاه های خود را در قالب آمار باز آفرینی کنند و بتوانند با امار استنباطی و احتمالاتی دست به پیش بینی هایی درباره اکنون و آینده بزنند و نیاز های جامعه هدف خود را در قالب امار در برنامه های توسعه کشور ، جاگیر کنند 

متاسفانه در استان علم آمار تبدیل به ثبت اطلاعات شده ، ان هم اطلاعات غالبا غلط که گاهی برای بیش نمائی یا اغراق در مورد سازمان خودی از ان استفاده می شود . بعید است کاربست استنباطی یا احتمالاتی و حتی توصیفی آمار ندرتا در یکی دو سازمان به شیوه درست ، هم به کار گرفته شود

.5 

 ضرورت تغییر در کارکرد واحد بازرسی و نظارت :هم در استانداری و هم در همه دستگاه های استانی

سال هاست واحدهای بازرسی وظیفه اصلی خود را به بررسی های موردی شکایات و تخلفات احتمالی دستگاه ها و واحدهای زیرمجموعه منحصر کرده اند در حالی که وظیفه اصلی بازرسی و نظارت بایستی ارزیابی کیفی از کارکرد دستگاه باشد و اینکه ایا دستگاه ها در جهت اهداف تاسیسی خود فعال هستند یا نه . اگر نیستند به چه دلیل است ؟ ایا توقعات مخاطبین غیر معقول و ناشدنی ست ؟ ایا نیروی فنی سازمان ها ضعف کیفی کارشناسی دارند ؟ چند در صد کارشناسان دستگاه ها از دانشگاه های معتبر فارغ التحصیل شده اند و در حد توانایی های معقول یک کارشناس بر حیطه وظایف خود مسلط اند ؟ ایا تا به حال از مراجعین به یک دستگاه به طور راندوم نمونه گیری شده تا نظرات ان ها درباره عملکرد یک دستگاه سنجیده شود و سپس مورد ارزیابی کیفی قرار گیرد ؟ و سئوالات دیگری از این قبیل که کار آمدی سیستم را می سنجد تا نقاط آسیب را در دستگاه شناسایی و اصلاح کند .

خوش بختانه فردی که اکنون در این واحد مسئولیت دارد از نظر نگارنده این متن در گفتگوی حضوری به این موارد وقوف کامل داشتند و بر حسب تجارب نگارنده جزو معدود افراد بسیار با ذکاوتی هستند که طی سالیان خدمت خود هوشمندانه نکات بسیار مهمی را در مورد دستگاه اجرائی اموخته اند اما مثل اینکه با حضور مدیران بالا دستی سابق و امکانات نیروی انسانی کنونی ، این تغییر وظیفه و کارکرد را برای واحد بازرسی و نظارت میسر نمی دیدند 

.6

یکی از مهمترین وظایف مقابل جناب آقای بازوند بازسازی کیفی دستگاه برنامه و بودجه در این استان است . روزگاری این دستگاه کارشناسان برجسته ای که شانه بر شانه کارشناسان برجسته کشور در تهران می ساییدند را در اختیار خود داشته است که اکنون باز نشسته شده اند و اکنون نیز جوانان مستعدی را در اختیار دارد اما مثل اینکه شعاع تاثیر این کارشناسان خوب محدود است .

به هر حال برای بازسازی نقش این دستگاه در استان و به تبع آن نقش این دستگاه بر اموزش و تربیت مسئولین برنامه بودجه دستگاه های استانی ، می توان از کار پاره وقت باز نشستگان بسیار مجرب استفاده کرد یا از چهره های بسیار برجسته ای چون دکتر فرشاد مومنی دعوت به عمل آورد که این سیستم را به گونه ای کیفی باز سازی کنند چرا که این دستگاه و واحدهای زیر مجموعه ان در ادارات دولتی نقشی بس اساسی در براورد نیازهای توسعه ای  استان دارد.

یادمان باشد به دلیل اینکه دینامیزم توسعه خواهی در حوزه عمومی در استان و حتی کشور ، چندان نیرومند نبوده است اکنون نیز مهمترین عامل توسعه کشور ،دولت و برنامه های توسعه آنست . 

هر چه دستگاه برنامه و بودجه کیفی تر ، جامع تر و نیرومند تر عمل کند امکانات بسیار بیشتری را می تواند برای توسعه استان فراهم سازد

.7

 نکته دیگری که لازم است بدان توجه ویژه مبذول شود اثر گذاری قوای دیگر و بخصوص احتمالا افرادی از قوه مقننه است که با برقراری ارتباطات با مدیران دستگاه ها تلاش بر اثر گذاری بر دستگاه ها و تحقق خواسته های شخصی را دارند . و این یکی از معابر نیرومند تاثیر تخریبی پوپولیزم بر دولت است 

لازم است چاره ای برای آن اندیشه شود و یک واحد جداگانه در استانداری برای بستن منفذ این تاثیر نامعقول ایجاد گردد و مدیران در این خصوص کاملا توجیه شده و دریابند بدین لحاظ تحت نظارتند 

لازم است نگاه و عمل چار دیواری اختیاری در مدیران کاملا توسط واحد بازرسی و نظارت مورد بررسی و کنترل قرار گیرد 

در هر حال در مجالی دیگر می توان از راه های اثر پذیری پوپولیستی تشکیلات دولت سخن گفت و راه حل هایی ارائه داد

.8

نکته مهم دیگری که باید بدان پرداخت آنست که متاسفانه انتخاب مشاوران در ادوار گذشته تابع توانایی های دانشی و تجارب گرانقدر اجرائی نبوده است و مصلحت های تثبیت موقعیت نزد گروه های ذینفوذ قدرت آن را رقم زده است . در انتخاب مشاوران بایستی دانش و اطلاعات صاحب منصبان علمی و کار آفرینان و اهالی مجرب اقتصاد اساس انتخاب باشد .

از ان جا که نیروهای واجد شرایط علمی - تجربی در کرمانشاه برای ایفای نقش مشاور کارآمد بسیار کمیابند

در موارد اساسی می توان از افراد واجد صلاحیت علمی و تجربی سطح بالا در کشور مانند دکتر ستاری فر یا مومنی یا مدیران بسیار برجسته سابق مثل داوود اقاجانی در امور آب یا مهندس پشم چی ، به عنوان مشاوران پاره وقت یا هر از چند گاهی، دعوت و استفاده به عمل اورد .جناب آقای بازوند از هم اکنون کاملا مطمئن باشند با مشاورانی از سنخ و با توانایی های قبلی ها ، هرگز نخواهند توانست گامی به پیش بردارند . امید است که اقای بازوند در این مورد اولین استاندار مسیر گشا باشند 

.9

نکته لازم به توجه جناب آقای بازوند آنست که در مورد طرح های پر اهمیت استانی بخصوص طرح هایی که بر بنیاد دانش های علوم انسانی قرار است تدوین شوند و هزینه های سنگینی را به خود اختصاص می دهند ، مانند طرح های پیشگیری از آسیب های اجتماعی یا پیشگیری از اعتیاد یا طرح های ایجاد اشتغال یا مثلا توسعه ورزش قهرمانی ، متاسفانه بر حسب تجربه سالیان مشارکت نگارنده در جلسات این گونه طرح ها ، ما در استان دارای نیروی علمی توانمند و مجهز  به تجارب کارشناسی و اجرائی کافی برای تدوین این گونه طرح ها نیستیم و حداقل در مورد اینگونه طرح ها هدایت یا مدیریت اصلی آن ها را بهتر است از افراد معدود برجسته در کشور استفاده کنیم . صرف برخورداری از مدرک دکترا برای ایفای نقش در این گونه طرح ها به هیچ وجه کافی نیست 

البته معدود عزیزانی در استان  به خصوص در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی وجود دارند که به لحاظ دانش اکادمیک بسیار ارزشمندند اما تدوین این گونه طرح ها محصول تجربه سالیان ، تمرکز برکار تدوین طرح ها و دانش اکادمیک ، یعنی سه وجه مشترک با یکدیگر می باشد 

البته در مواردی خاص برخی از اساتید ارزشمند دانشکده علوم اجتماعی میتوانند چنانچه با تمام انرژی و وقت بر روی سوابق و مطالعات طرح های خاصی متمرکز شوند و وقت بگذازند، موفق عمل کنند ولی اغلب طرح های بزرگ حتما نیاز به نظارت فایقه شخصیت های کارکشته تراز اول ملی دارند

به مناسبت ورود استاندار جدید 3

برخی نکات دیگر که بایستی بدان ها توجه شود :

۱. مقام معظم رهبری چند سال پیش در ضرورت توسعه استان کرمانشاه فرمایشاتی داشتند و مبلغی حدود ۴۰۰ میلیون تومان را به استاندار وقت اقای هاشمی برای شناسائی موانع توسعه استان اختصاص داده بودند .

در پی اقدام داهیانه ایشان نهاد هم اندیشی توسعه کرمانشاه راه اندازی شد و از افرادی به عنوان صاحب نظران توسعه دعوت به عمل امد و حدودا بالای ۲۰ جلسه هفتگی برگزار گردید .

پس از تغییر دولت و استاندار در دولت اول آقای روحانی ان جلسات به تعطیلی گرایید و کار ناتمام ماند .

لازم است از مسئولین اجرای آن طرح توضیحاتی خواسته شده و دوباره آن نهاد با ارایشی جدید و افرادی کمتر اما تواناتر و چابک تر فعالیت خود را آغاز نماید .

احتمالا معاونت محترم سیاسی استانداری در زمان حال، اطلاعات دقیقی در مورد فرایند ان طرح داشته باشند و بتوانند در راه اندازی مجدد ان نقش موثری ، ایفا نمایند .

۲. بایستی توجه داشت که در توسعه استان دو دسته از متغیر ها می توانند نقش داشته باشند .

دسته اول که متغیرهای سطح بالاتر هستند به منزله متغیر های بستر ساز اصلی عمل می کنند و نقش تعیین کننده ای دارند مثل اصلاح کارکرد دولت ، یا قوه قضاییه یا قوه مقننه یا عوامل تامین کننده رشد فرهنگ شهروندی و توسعه .

دسته دومی از متغیر ها هستند که معطوف به ایجاد موزاییک های توسعه یا برداشتن لکه های توسعه نیافتگی هستند ، حال ممکن است قطعات یا موزاییک ها بزرگ باشند یا کوچک ، مثل توسعه جاده ها یا راه اندازی راه آهن یا کوچک باشند ، مثل توسعه ورزش همگانی.

در ارزیابی کار نهاد هم اندیشی می توان گفت که در کل ، اذهان معطوف به متغیر های دسته دوم یا همان موزاییک ها و لکه های توسعه بود تا اینکه معطوف به متغیر های بالا دستی یا بستر ساز .

در صورت فعال شدن مجدد این نهاد می توان از اساتید برجسته توسعه کشور چون دکتر ستاری فر ، نیلی یا مومنی برای راهنمایی گروه دعوت به عمل اورد .

۳. اقای روحانی فرمودند ۲۰۰۰ نیرو را برای نوسازی دولت وارد تشکیلات می کنیم . اگر این گونه باشد حدود ۷۰ تن سهم استان ما می شود .

لازم به تو ضیح است که ورود این تعداد نیرو اگر چه برای نوسازی دولت بسیار ناچیز است اما بایستی کاملا بر مبنای تحلیل وضعیت کنونی دستگاه اجرایی در استان صورت پذیرد تا بر اساس ان اولویت های ورودی تعیین گردد .

در ادامه لازم است به عنوان طرح مکمل طرح دیگری برای جذب مستقلانه دستگاه ها تهیه شده و ان ها ملزم به رعایت ضوابط ان نمود 

این  همه جوانان شایسته ای که از دانشگاه های معتبر دولتی کشور  در رشته های مدیریت ، امار ، کامپیوتر ، اقتصاد یا جامعه شناسی مدرک فوق لیسانس یا دکترا با معدل های بالا گرفته اند ، اکنون کجا هستند ؟

چرا در هیچ یک از دستگاه های ما یک کارشناس دانشگاه تهران یا رازی یا اصفهان ، مدیر کارگزینی یا امور اداری نیست ؟ 

منظور از بحث بالا ضرورت یاد اوری استفاده از نیروهای کیفی است که تنها با مجوز جذب ۷۰ تن ، نمی توان امکان ورود ان ها به دستگاه اجرایی را فراهم نمود .

 دکتر هژیر