رضا موزونی چند صباحی در جهت ترویج زبان کردی کلهری و زبان منطقه گیلانغرب و اطراف آن در سیمای کرمانشاه فعالیت نموده اند . نوع گویش ایشان که فقط مربوط به منطقه خود ایشان بود مورد اعتراض گویشهای دیگر قرار گرفت . در نهایت برنامه ایشان در سیمای کرمانشاه قطع شد . اقدامی که بسیار مورد استقبال گویشهای دیگر و مردم کرمانشاه قرار گرفت . ایشان بدون توجه به پیشینه زبان فارسی کرمانشاهی به شیوه ای برنامه خویش را پیش می برد که اثر زبان فارسی کرمانشاهی کمرنگ شود .
مردم شهر کرمانشاه از دیر باز زبان فارسی کرمانشاهی تکلم کرده اند که این زبان فارسی کرمانشاهی در کنار گویشهای مختلف کردی و لکی و ترکی جزء لاینفک هویت کرمانشاه می باشد . اسرار بر غلبه یک گویش بر دیگری و یا نادیده گرفتن زبان فارسی کرمانشاهی احساس ناخوش آیندی را در بین مردم بوجود می آورد که جز بی اعتبار کردن مبلغ این تفکر بهره ای به دنبال نخواهد داشت .
موزونی در شهر کرمانشاه و در مناسبات رسمی و اداری اسرار زیادی به گویش کردی کلهری دارند . ظاهرا ایشان برای خرید اسباب بازی برای فرزندش به فروشگاهی رفته و جوان کرمانشاهی به حق از ایشان درخواست کرده با زبان فارسی صحبت کند و ایشان مکدر شده اند . به همان میزانی که شما این موضوع را بهانه برای پاسداشت زبان کردی دانسته اید کرمانشاهیان هم بیشتر از ایشان نگران محو زبان فارسی کرمانشاهی هستند .
زبان و گویش با این دفاع های ناشیانه و احساسی ماندگار نخواهد شد . امیدواریم ایشان این موضوع مهم را درک نماید و بی جهت و غیر کارشناسانه بر طبل این افتراق نکوبد . گویش فارسی کرمانشاهی ویژه شهر کرمانشاه بوده و در کنار دیگر گویشها به این استان قوام بخشیده است .
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
سال گذشته(اسفند ۹۲) برای خریدن یک اسباب بازی برای پسرم رفتم خیابان .... (که سخت در آن احساس غریبی می کنم).مغازه را پیدا کردیم و پسرم با خوشحالی یک اسباب بازی را نشان کرد.طبق عادت همیشگی ام با زبان کُردی قیمتش را پرسیدم . اما بر خلاف معمول ناگهان مرد فروشنده با عصبانیت و لحنی پر از تحقیر و خیلی جدی گفت :آقا اینجا شهره ! دهات نیست لطفا کردی حرف نزن
گفتم چرا ؟ بچه ی اینجا نیستی عزیزم ؟
گفت: اتفاقا بچه کرمانشاه هستم و خوشبختانه کردی بلد نیستم ! بعد ادامه داد: تو همان کسی هستی که لهجه دهاتی ها را به این شهر مظلوم قالب کردی ! گفت: ما فارس هستیم و شما روستایی ها کُرد !
خواستم برایش بگویم که شناختش از تاریخ این شهر تاریخی چقدر !! است و.... اما دیدم نمی خواهد بشنود.پسرم با نگرانی و تعجب ، هاج و واج به فروشنده نگاه می کرد (همیشه دیده بود چقدر مردم با محبت با پدرش برخورد می کردند) اما این بار سخت ناراحت بود و گفت: بابا من اسباب بازی نمی خواهم .من نمی خواهم از این مرد خرید کنم . ولی پسر کوچکم سخت عاشق اسباب بازی شده بود با ناراحتی اسباب بازی را خریدیم و برگشتیم .پسر بزرگم مدام می پرسید چرا این مردم این گونه برخورد کرد؟ و من جوابی نداشتم! تنها سکوت تلخی در آن لحظات درگیرم کرده بود .
یک سال از این ماجرا گذشت .غروبی بود. از خیابان نوبهار می گذشتم .مردی از توی دکان میوه فروشی مرا صدا زد. ایستادم . با شتاب به طرفم آمد و به شدت و صمیمیت مرا در آغوش می کشید و می بوسید .نگاهش کردم نشناختمش . گفتم باز هم یکی از طرفداران برنامه های کُردی است .
با لهجه ی کُردی کلهری گفت: تو مرا شاید نشناسی .من همان اسباب بازی فروش بد اخلاق نوبهارم و یک سال است که مغازه ام را فروخته ام و رفته ام به استانی دیگر (فکر کنم گفت کرج!؟ ).و از آنجا برنامه کرمانشاه را می بینم. اما حیف تو نیستی !
و باز ادامه داد:پارسال برخورد بدی با تو داشتم .
من هم که کم کم داشت خاطره ی برخوردش در ذهنم زنده می شد ، گفتم تو که «کُردی» بلد نبودی ؟
گفت: بلدم آقا بلدم . ادامه داد و گفت : سخت دلتنگم برای زبان کُردی و سخت ناراحتم برای آن برخورد بدم و آن صبوری تو ؟ گفتم برادر خوبم کُردها همیشه صبورند و مظلوم . دوباره مرا بوسید و گفت برای چیستانهای قشنگ ات دلم تنگ شده . حالا تو باید مرا ببخشی و من هم بوسیدمش و دستانش را به گرمی فشردم .به خانه رسیدم به پسرم گفتم :بگو امروز در نوبهار چه کسی را دیدم ؟ بی هیچ مکثی گفت : حتما همان اسباب بازی فروش ! دوباره باهات دعوا کرد ؟ گفتم نه و داستان را برایش گفتم ...
داستانی که ممکن است برای همه ی هواخواهان فرهنگ و ادبیات کردی در این سالها همواره تکرار شود.
نظرات
دوست عزیز متاسفم که مجبورشدم بخشی از فرمایشات شما را حذف کنم . ای کاش مطالب را با ادبیاتی ارسال میفرمودید که توهین آشکار به کارمندان آن سازمان نباشد
اما واقعت تاریخی کرمانشاه برکرد بودن این شهر دلالت دارد. آنچه که باعث شده کرمانشاهیان در صورت کردی تکلم کردن احساس حقارت کنند بر میگردد به تاریخ 100 ساله اخیر و تحولات سیاسی منطقه. که خود داستانیست مفصل
دوستان چیزی که مشخصه اینه که زبان کوردی زبان تاریخی مورد تکلم در شهر کرماشناه و استان بوده . اخه مگه میشه کرمانشاه یک شهر فارس نشین بین ده ها شهر کورد نشین تا شعاع 200 کیلومتری باشه در ضمن ساسانیان به زبان فارسی صحبت نمی کردند و به زبان پهلوی که زبان مادر کوردی و فارسی است صحبت می کردند