ارزیابی استاندار و استانداری، نقد عادلانه یا انتقاد مغرضانه؟

توضیحات

:::

دسته: اجتماعی |

منتشر شده در یکشنبه, 09 شهریور 1393 23:07 |

بازدید: 553 |

رضا منتظریانی - آقای رضایی استاندار کرمانشاه در نشست خبری با اصحاب رسانه از نقد عادلانه عمکلرد خود استقبال کرد . ایشان نقد پذیری را از ضروریات فعالیت خود دانسته و بزرگترین خدمت رسانه به عوامل اجرایی را نقد عادلانه می داند .

استاندار کرمانشاه از زمان حضور در استان ، با صبر و پشتکار در جهت فرهنگ سازی نقد و نقادی تلاش داشته و با ایجاد فضای مناسب ، پذیرای منتقدان دلسوز بوده  و رسانه ها را چشم بینا و گوش شنوای مسئولین می داند .

نقد و انتقاد، گرچه دو واژه از یک ریشه و دارای تعریف مشابه ای هستند ، ولی در عرف جاری ، معنای متفاوتی پیدا کرده و قابل تفکیک هستند .

 نقد به معنی شناخت محاسن و معایب و سپس داوری و قضاوت در مورد یک شخص ،موضوع،عملکرد یا برنامه است . در مبحث نقد، شناخت و فهم درست نقشی اساسی دارد . ولی انتقاد با تخریب ، توجه به نقاط ضعف و نادیده گرفتن نقاط قوت مترادف شده است .

استفاد از تخریب و انتقاد بجای نقد ، برای ضربه زدن ، برکناری و نابودی شخص یابرنامه است . در این روش بیشتر منافع شخصی و حزبی و جناحی مد نظر قرار می گیرد .

آیا بخش زیادی از آنچه در این مدت در خصوص ارزیابی عملکرد استاندار مطرح شده ، نقد عادلانه بوده یا انتقاد و تخریب و یا تعریف و تمجید غیر ضروری ؟

اگر به اصول نقد توجه شود جواب پرسش فوق به روشنی قابل تشخیص است . تعدادی از این اظهار نظر ها ، فاقد ویژگیهای نقادی بوده و بیشتر حربه ای  برای درخواست شخصی است که به نام نقد عملکرد استاندار و تیم اجرایی منتشر می گردد. بطوری که اگر به فلان شخص مسئولیت (دوقوز آباد) پیشنهاد شود ، همین فرد تبدیل به مهد و ثنا گو و مدافع افراطی خواهد شد . در سنوات قبل بار ها شاهد این اتفاق نامیمون در استان بوده ایم . تاسف فراوان آنکه این مطالب به نام دلسوزی برای مردم و استان مطرح می شود . استانی محروم و خاموش که علی رغم استعداد های فراوان تا کنون نتوانسته است به جایگاه واقعی خود در کشور دست پیدا کند .

نقد و نقادی اصول خاص خود را دارد که اگر از آن قواعد پیروی نکند ، قابل استناد نبوده و بی اعتباری یا جهالت و یا گستاخی متکلم را نمایش می دهد . بطور مختصر می توان به برخی از این قواعد اشاره کرد .

1 – اطلاعات لازم از موضوع مورد بحث و مهارت کافی برای نقادی .

نقد عملکرد استاندار و استانداری زمانی میسر خواهد بود که شرح وظایف و حیطه کار استاندار را بدرستی بشناسیم و از تمام زوایا و جوانب عملکرد را مورد ارزیابی قرار دهیم . اتفاقی که متاسفانه کمتر شاهد آن هستیم  و تنها بر اساس پیش فرض های عجولانه به قضاوت پرداخته، یا از این طرف بام ویا از آن سوی بام می افتیم.

شرح وظایف استاندار  در 24 ماده و 48 تبصره تنظیم شده است  . در این دستو العمل، استاندار بعنوان  نماینده عالی دولت، مسئول اجرای سیاست های کشور در ارتباط با وزارتخانه ها و موسساتی است که از بودجه عمومی استفاده می کنند . در این حوزه  ادارات کل ، سازمان ها ، نهاد ها ، نیرو های نظامی و انتظامی ، شورای شهر و شهرداریها و موسسات غیر دولتی جایی می گیرند . این شرح وظیفه بسیار گسترده و متنوع است . (مسئول حفظ نظم عمومی و امنیتی استان –  پیش بینی معظلات امنیتی – پیشگیری و مقابله با مشکلات مرزی – بررسی زمینه مشترک همکاری با استانهای همجوار در داخل و خارج کشور – تقویت شورا های اسلامی – نظارت بر همه پرسی و انتخابات – ایجاد زمینه مناسب جهت رشد و ارتقاء فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی – شناسایی استعداد های منطقه ای و تعیین نیازمندی ها ی استان – تلاش برای کسب در آمد استان – مدیریت مربوط به امور صادرات غیر نفتی و مبادلات مرزی – ایجاد مناطق آزاد تجاری و صنعتی – عزل و نصب فرمانداران .......) اجرای این وظایف نیاز به تامین بودجه– برنامه ریزی ، مدیریت  و منابع انسانی توانمند و همدل دارد .  استاندار که طبق قانون در مقابل مردم و دولت پاسخگو است ، باید بتواند  تیم کاریش را خود تعیین نموده . برای پیشبرد برنامه ها تعادل را بین بخش های مختلف رعایت کند .

طبیعی است اگر تنها از یک زاویه و بدون جامع نگری ،موضوعی مورد نقد و ارزیابی قرار گیرد ، ممکن است اشکالی دیده شود  . ولی در صورت اطلاعات جامع ممکن است این ایراد مطرح شده برای پیشبرد بخشهای مهمتری باشد که ما از او غافل بوده ایم .لذا فهم جامع از موضوع مورد نقد اولین شرط و مهمتر از آن توانایی لازم برای نظارت ، ارزشیابی و نقد عادلانه است . خصوصیتی که کمتر بدنبال کسب آن هستیم .

2 – نقد انگیزه و شخصیت به جای نقد عملکرد :

برخی افراد در نوشته ها و اظهار نظرهای خود چنان از نیت خوانی و قصد قلبی مجریان و مخاطبان سخن می گویند که ماهر ترین رمالها و کف بین ها باید نزد آنها شاگردی کنند .در اینگونه موارد ذهنیت منفی نگارنده و گوینده  به جای انگیزه شخص مورد نظر درج می شود   .  وقتی از دلایل متقن ادعایشان سوال میشود، همچون رمال ها به آینده دور موکول می کنند.

3 – دوری از حب و بغض:

متاسفانه بی توجهی به این امر در جامعه احساسی ما ، عامل مجادلات و بگو مگوهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شده است . اگر انتقاد از روی حب و بغض مطرح شود ، بجای نقدی منصفانه شاهد انتقادی مغرضانه و تخریبی خواهیم بود .

4 – پرهیز از برچسب زدن :

تهمت و افتراء  مخرب ترین راه نقد و نقادی است . روشی زشت و مذموم که شخصیت فرد مورد هجوم قرار می گیرد . برچسب ها با عناوین مختلفی عنوان می شود ((ساواکی – تندرو – کند رو – متحجر – افراطی – طالبانی – وابسته – غرب زده – فتنه گر –  مشارکتی – حجتیه ای – منافق  ........))با این الفاظ سعی می شود شخص تخطئه شود تا توان دفاع از عملکرد خود را از دست بدهد . این روش زمانی بیشتر نمود پیدا می کند که فرد به ظاهر منتقد قصد پنهان کردن ناتوانی خود را داشته باشد . بار ها شنیده و یا خوانده ایم که این به ظاهر منتقدین گفته اند:(در قبل به استاندار و فرماندار و .... می توپیدیم و تشر می زدیم کسی جرات عرض اندام نداشت....)باید گفت خاک بر سر آن مسئولی که برای حفظ میز و موقعیت شخصی ، تن به هر خفت و حقارتی داده و در مقابل تهمت افراد کوچک و کم سواد و به ظاهر منتقد سکوت اختیار کند . موقعیت سازمانی یک پست دولتی متعلق به تمام ملت و نظام است . حفظ آن جایگاه از سوی صاحب منصب وظیفه شرعی،  سازمانی ، قانونی ، اخلاقی است . اگر مسئولی اجازه هر اتهام غیر واقعی را به جایگاه اداری خود بدهد و برخورد نکند ،نه لیاقت آن جایگاه را دارد و نه قانون و شرع و اخلاق را می شناسد .برخورد با چنین افرادی دلیل بر دیکتاتوری و استبداد و انحصار گرایی نمی باشد . بلکه روشنگری برای حفظ جایگاه ارزشمند نقد عادلانه است . ترویج و استقبال از نقد فاخر و ارزشمند ، چهره مغرضان تندگو ،احساسی  و منفعت طلب را به مردم نشان می دهد .

با توجه به موارد فوق و دیگر اصول نقد و نقادی ،مشخص خواهد شد مطالب ارائه شده تا چه اندازه با واقعیات همسو و قابل استناد خواهد بود و تفاوت نقد با سیاه نمایی عاجزانه بیشتر مشخص می شود .

به امید آن که روحیه نقد پذیری داشته باشیم و عادلانه و منصفانه قضاوت کنیم .