آنچه جهان امروز با آن مواجه است، بیماریهای واگیر دارنیست چون این بیماریها را با واکسیناسیون توانستهاند کنترل کنند و آنچه این روزها مشکلآفرین شده است بیماریهای غیرواگیر مانند سرطانها، قندخون، بیماریهای قلبی و عروقی است که دلیل بخش عمده آن سبک زندگی افراد است. نکتهای که در سبک زندگی افراد وجود دارد اینکه مردم باید آگاهی داشته باشند و دانش لازم از طریق زبان ساده رسانههای عمومی به افراد داده شود. نکته دوم اینکه آموزشها از کودکی باید شروع شود و اگر میخواهیم از بیماریها پیشگیری کنیم نباید آموزشها را به بزرگسالی موکول کنیم و خانواده باید در این راه پیشگام باشد. نکته مهمتر اینکه باید شرایط اجتماعی و اقتصادی هم فراهم باشد تا مردم از خودمراقبتیها بهره ببرند و در کنار این مساله مهمی که در کشور ما مغفول واقع شده و توجه لازم به آن نمیشود غربالگری است. در واقع پزشکان نسبت به بسیاری ازبیماریها یکسری غربالگری انجام میدهند و از طریق غربالگری و افرادی را که در معرض خطر هستند شناسایی و تحت مراقبت ویژه قرار میدهند. متاسفانه در کشور این مشکل وجود دارد و فقط درمورد سرطان سینه در زنان که در سال بیش از 9 هزار مورد گزارش میشود، غربالگری انجام میشود. درکشور در سال 90 هزار مورد سرطان جدید داریم و 600 هزار نفر در ایران درگیر سرطان هستند و تعداد زیادی مبتلا به دیابت نوع دو هستند که باید با روشهای مختلف آموزش داده شود و زودتر اقدام شود چراکه پیشگیری همیشه ارزانتر از درمان است. پیشگیری معلولیت ایجاد نمیکند فقط مشکل اینجاست برخی مسئولانی که در حوزه پیشگیری کار میکنند چون بازدهی در کوتاهمدت نمیبینند سرمایهگذاری نمیکنند. مشکل اینجاست که اگر کسی مبتلا به بیماری کلیوی شد باید دستگاههای دیالیز و دیگر تجهیزات را داشته باشیم که اعلام شده نداریم مگر ما چند دستگاه دیالیز میتوانیم تهیه کنیم وسرویس بدهیم؟ چرا نباید با آموزشهایی که به مردم میدهیم پیشگیری کنیم؟ پیشگیریهایی که از طریق آموزش به افراد داده میشود باعث کمترشدن آسیبها و صدمه بیماریها میشود ضمن اینکه افراد با این آموزشها کیفیت زندگی بهتری خواهند داشت. ممکن است در بیمارستانها خدمات دارو و درمان به بیماران ارائه شود اما باید سبک زندگی و نوع تغذیه را تغییر داد تا افراد کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. واقعیت این است که باید به خودمراقبتی اهمیت داد و برای این کار باید امکاناتی وجود داشته باشد بهعنوان مثال باید وسایل و مراکز ورزشی کافی وجود داشته باشد تا بیماران و همه افراد بتوانند ورزش کنند و از امکانات ورزش بهره ببرند. نوع استفاده ازغذاها خیلی مهم است بهویژه اینکه تغذیه در مدارس خیلی کمککننده است و ارائه تغذیه در همه مدارس و مناطق محروم و کمبرخوردار خیلی میتواند درنوع زندگی و عدم ابتلا به بیماریها موثر باشد. آنچه مسلم است براساس یک تحقیق جهانی و پذیرفته شده در موضوع سلامت ما 10 درصد مربوط به مسائل ژنتیک است و در بسیاری از موارد دیده شده که عوامل ژنتیکی باعث بیماری شده است، 20 درصد از موارد مراقبتهای شخصی و رعایت بهداشت فردی و... است که بهعنوان خودمراقبتی از آن یاد میشود و 20درصد دیگر خدمات بهداشتی درمانی و نگاه سلامت به اجتماع است اما 50 درصد عوامل اجتماعی در سلامت موثر است. ما در برنامهریزیهایمان به عوامل اجتماعی اشاره میکنیم اما سرمایهگذاری نمیکنیم که نمونهاش بحثهای محیط زیست و استرسهای شغلی و تحصیلی است که وجود دارد و باید مدیریتهایی درمورد استرسها بشود و باید از مشاورهها استفاده کنیم چراکه استرسها تاثیر منفی در زندگی و سلامت افراد دارد.