انتخابات مجلس و گفتمان کاندیداهای اصلاحطلبان از نگاه تحلیل گفتمان انتقادی
وندایک (2001:109) معتقد است قدرت اجتماعی بر مبنای دسترسی انحصاری به منابع ارزشمند همچون ثروت، درآمد، مقام، موقعیت اجتماعی، عضویت گروهی، تحصیلات، یا دانش پایهریزی میشود و سلطه، اعمال قدرت اجتماعی توسط نخبگان، نهادها یا گروهها است. با توجه به نظر وندایک در انتخابات پیش رو اصلاحطلبان میبایست در پی یافتن نامزدهایی باشند که دارای قدرت اجتماعی باشند. افراد، گروهها یا احزاب با داشتن دست کم یکی از این شاخصهها دارای قدرت اجتماعی میباشند اما نکتهای که میبایست در نظر گرفته شود این است که برای حصول نتیجهی بهتر میبایست افرادی که واجد چند شاخصه میباشند در نظر گرفته شود، از سویی با در نظر گرفتن شرایط استان کرمانشاه؛ میتوان موقعیت اجتماعی افراد را عمدتاً برگرفته از جایگاه شخص در نظام قومی در نظر گرفت و همچنین میبایست متوجه وزن ناهمگون شاخصههای متفاوت با هم بود، مثلاً در استان کرمانشاه وزن قدرت اجتماعی مکتسبه از موقعیت اجتماعی از قدرت اجتماعی حاصله از عضویت گروهی (حزبی) بالاتر است و نتیجتاً سلطهی بیشتری دارد که موجب کسب رأی بیشتری خواهد شد.
همچنین به عقیدهی وندایک قدرت دربردارندهی کنترل است؛ یعنی کنترل اعضای یک گروه روی اعضای دیگر گروهها. بدیهی است هرچه نامزدهای معرفیشدهی اصلاحطلبان قدرت اجتماعی بیشتری داشته باشند توانایی کنترل و سلطه بر دیگر نامزدها خواهند داشت چرا که؛ یکی از منابع اجتماعی که قدرت و سلطه بر مبنای آن بنیان نهاده میشود، امتیاز دسترسی به گفتمان و ارتباط است. بین قدرت اجتماعی و دسترسی به گفتمان توازن برقرار است: هر چه گروههای اجتماعی، نهادها یا نخبگان قدرتمندتر باشند، بیشتر میتوانند ژانرهای گفتمان، بافتها،
شرکتکنندگان و مخاطبان را فعالانه کنترل کنند و تحت تأثیر قرار دهند.
قدرتِ شناختی با به کارگیری راهکارهای اقناع، کتمان یا اجماع در گفتمان بر عقاید و افکار دیگران تأثیر میگذارد و سلطه در گفتمان بازتولید میشود. اصلاحطلبان به ویژه اصلاحطلبان کرمانشاه میبایست راهکارهای قدرت شناختی را در گفتمانها انتخاباتی به کار گیرند. از این رو میبایست صاحبان قدرت اجتماعی به ویژه آنانی که از موقعیت اجتماعی و قومی برخوردارند را با گفتمان اقناعی با خود همراه سازند و در گفتمان خود نیز به اجماع برسند.
انشاءالله در یادداشتهای آینده با توجه به اصول تحلیل گفتمان انتقادی برخی مواد و مصالح لازم را برای حضور مقتدرانهی اصلاحات در عرصهی گفتمانی انتخابات پیش رو یادآوری خواهم نمود.
کرمانشاه – فروردین 94