انگلستان و کودتای 28مرداد

توضیحات

:::

دسته: مقالات |

منتشر شده در چهارشنبه, 28 مرداد 1394 17:13 |

حیات غرب - کودتای 28مرداد ملت ایران را درمسیر دستیابی به یک دولت دموکراتیک درگستره مشروطه سلطنتی با ناکامی روبه‌رو کرد. براساس گزارش «لگنهاوز» عامل امنیتی دولت انگلیس درخاورمیانه، روی کارآمدن دولت ملی مصدق که برخاسته از بطن حکومت ولی در عین حال مجری خواسته‌های مردم بود مانعی بر سر راه سیاست‌های دولت انگلیس در ایران دانسته شده و دولت انگلیس بر آن می‌شود تا در مسیر تحرکات منطقه‌ای با توجه به روی کار آمدن دولت‌های دموکراتیک پس از جنگ جهانی و افزایش ارزش نفت به عنوان کالایی استراتژیک و ایران به عنوان یک منطقه ژئواستراتژیک، دولت ملی مصدق را سرنگون کند؛ زیرا هدف از ملی شدن نفت، قطع دستان انگلستان بود. اینجاست که وی با عامل امنیتی آمریکا درمنطقه تماس می‌گیرد چرا که به خوبی می‌داند با کمک دولت ایالات متحده، بعد از جنگ جهانی قدرت مطلق بین‌المللی را به دست آورده است. چرچیل نخست‌وزیر انگلستان در آن زمان تئوری برادران بزرگ‌تر یعنی آمریکا و شوروی بعد از جنگ جهانی را مطرح کرد و اینکه انگلیس نیازمند کمک آمریکاست. باید توجه شود این انگلیس‌ها بودند که آمریکایی‌ها را به صحنه کودتای 28مرداد دعوت کردند. متن اصلی طرح براندازی دولت دکتر مصدق از سوی انگلیس‌ها تهیه و آمریکا اجرای آن را برعهده گرفت. به عبارت دیگر اگر بخواهیم رهبری و مدیریت کودتای 28 مرداد را از هم جدا کنیم، رهبری کودتا با انگلستان بود و مدیریت آن را آمریکایی‌ها برعهده گرفتند. اگرچه این کودتا در 25مرداد انجام شد اما در 28 مرداد به دلیل غفلت‌های ناشی از رویکرد‌های کلام‌محورانه درصحنه سیاست ایران، زمینه‌های موفقیت آن در 28مرداد حاصل شد. آنچه هم‌اکنون در باب کودتای 28مرداد می‌توان گفت این است که باید واقعیت کودتا را پذیرفت و طراحان و مجریان آن را در این زمینه به چالش کشید. آنها باید عذر خواه ملت ایران باشند که در 28مرداد زمینه‌های یک تحرک دخالت‌جویانه مستقیم را در ایران فراهم کردند. آمریکایی‌ها در این زمینه معذرت‌خواهی خود را حداقل به صورت تلویحی انجام داده‌اند ولی هیچ گاه ملت ایران برنامه‌ریز اصلی را مد نظر قرار نداده و هیچ گاه این برنامه‌ریز اصلی در این زمینه عذر‌خواهی‌  نکرده است. به نظر می‌رسد زمان آن فرا رسیده که دولت انگلیس نیز در پی اقدام ناجوانمردانه‌اش به مردم ایران پاسخگو باشد. این کودتا زمینه‌های بداندیشی ایرانیان را برای دهه‌ها نسبت به غرب پایه‌ریزی کرد و به نظر می‌رسد معذرت‌خواهی دولت انگلیس می‌تواند در کمرنگ کردن این نگرش ایرانیان نسبت به کشورهای غربی موثر باشد.