رسانه‌ها، حد فاصل مردم و مسئولان

نتیجه تصویری برای رسانه ها

حیات غرب - اصلي‌ترين نقشي كه براي رسانه مي‌توان در نظر گرفت انعكاس مشكلات اجتماعي است. رسانه‌ها با انعكاس مشكلات اجتماعي، اولويت‌ها را براي مسئولان تعيين مي‌كنند. رسانه‌ها در حد فاصل بين مردم و مسئولان قرار دارند و از آنجايي كه آنها به مردم نزديك هستند مي‌توانند مشكلات آنها را به گوش مسئولان برسانند. هدف يك رسانه مستقل بهبود زندگي مردم و اطلاع‌رساني است. رسانه‌ها با ارائه اخبار و تحليل اخبار تلاش مي‌كنند به اهداف خود دست يابند. زماني كه رسانه‌ها دست به تحليل اخبار مي‌زنند، از اين طريق مي‌توانند مشكلات اجتماعي را ريشه‌يابي كنند و دلايل به وجود آمدن آنها را پيدا كنند و همين مسأله باعث مي‌شود كه بتوانند به مسئولان مشكلات اصلي جامعه و راه‌حل‌هاي آنها را گوشزد كنند. ارائه خبر بدون تحليل فايده‌اي ندارد و خبر زماني مي‌تواند تأثيرگذاري لازم را داشته باشد كه در آن از تحليل و نظر كارشناسان استفاده شده باشد. زماني كه رسانه دست به تحليل مسائل مختلف اجتماعي مي‌زند نبايد به سياه‌نمايي يا سفيدنمايي مسائل اقدام كند زيرا هر كدام از آنها ضررهاي خود را دارند، رسانه‌ها بايد تلاش كنند كه در تحليل‌هاي خود از نظر كساني كه جداي از گرايش‌هاي سياسي‌شان به مسأله نگاه مي كنند، استفاده كنند. براي بهبود شرايط در جامعه، رسانه نمي‌تواند مشكلات را حل كند بلكه فقط مي‌تواند آنها را مطرح كند. رسانه‌ها با طرح مشكلات، آناليز كردن آنها و دادن راه‌حل براي حل آنها مي‌توانند يك گام مهم در حل مشكلات بردارند. از سوي ديگر رسانه مي‌تواند با طرح تجارب ساير كشورها در مسأله مورد نظر و چگونگي حل آن مشكل در نقاط مختلف دنيا به حل مشكلات كمك كند. رسانه‌ها مي‌توانند براي حل مشكلات پيشنهاداتي كه منطبق با شرايط جامعه باشند ارائه دهند. براي نمونه در سال 2014 موسسه لگاتم تحقيقي را انجام داد كه در آن به بررسي سعادتمندي در بين كشورهاي مختلف پرداخت. در اين پژوهش براي سعادتمندي شاخص‌هاي مختلفي در نظر گرفته شد و سعادتمندي در كشورهاي مختلف بر اساس آنها سنجيده شد. بر اساس نتايج اين تحقيق رتبه ايران در بين 142 كشور مورد بررسي قرار گرفته، 107 بود. نتايج اين تحقيق در خبرگزاري‌ها و رسانه‌هاي مختلف در كشور ما منتشر شده است. هر چند كه به جاي كلمه سعادتمندي از كلمه رفاه استفاده شده است، اما با توجه به اينكه كلمه رفاه در كشور ما بار منفي دارد به نظر مي‌رسد كه بهتر است از سعادتمندي به جاي آن استفاده شود. اين تحقيق نشان مي دهد كه كشور چين با وجودي كه رتبه دوم اقتصادي دنيا را در اختيار دارد ولي در شاخص سعادتمندي رتبه 54 دنيا را در اختيار دارد و همين مسأله نشان مي‌دهد كه مشكلات را با پول نمي‌توان حل كرد. با توجه به اينكه نتايج اين تحقيق معتبر است، رسانه‌ها مي‌توانند دلايل سعادتمندي پايين در جامعه ما را مورد بررسي قرار دهند. ريشه تمامي آسيب‌هاي اجتماعي در فقر، محروميت و به ويژه بي‌عدالتي و نابرابري است. طرح اين مسائل در رسانه‌ها باعث مي‌شود كه به حل آنها هم كمك شود اما متأسفانه در كشور ما مشكلي كه وجود دارد اين است كه با وجود اينكه مسائل در رسانه‌ها مطرح مي‌شوند ولي معمولا گوش شنوايي براي آنها وجود ندارد. اين در حالي است كه مسئولان مي توانند با استفاده از اطلاعاتي كه رسانه‌ها ارائه مي دهند با مشكلات مردم و راه‌حل‌هاي آنها آگاه شوند. خبررساني، ارائه تحليل براي اخبار و يافتن راه‌حل براي مشكلات از مهم‌ترين اهداف رسانه‌ها هستند. براي اينكه رسانه‌ها بتوانند در رسيدن به رسالت‌هاي خود موفق باشند بايد در ارائه مطالب آزاد باشند. آزاد نبودن رسانه‌ها در ارائه مطالب باعث مي‌شود كه به مرور زمان خودسانسوري شكل بگيرد كه مانع عمل كردن رسانه‌ها به رسالت‌شان مي‌شود. رسانه مستقل، مهم‌ترين و معتبرترين نقش را در نمايندگي مردم به عهده دارد و اگر رسانه‌ها نتوانند اين نقش را ايفا كنند آنگاه دو حالت براي آنها روي خواهد داد؛ اين رسانه‌ها يا به رسانه‌هايي خنثي تبديل خواهند شد كه چيزي را منعكس نمي‌كنند يا رسانه‌هايي مي‌شوند كه اخبار را منعكس خواهند كرد و مجبور به پرداخت هزينه‌هاي آن هم خواهند شد. رسانه‌ها با سفيدنمايي و مطرح نكردن مشكلات نمي توانند براي آنها راه حل بيايند و به همين دليل نمي‌توانند كمكي هم به بهبود شرايط كنند. بعضا در شرایطی به جاي اينكه مسئولان نسبت به اقدامات‌شان پاسخگو باشند، رسانه‌ها براي انعكاس اخبار مجبور به پاسخگويي مي‌شوند و همين باعث مي‌شود كه رسانه‌ها نتوانند در ايفاي نقشي كه برعهده دارند موفق باشند. 

* جامعه‌شناس و استاد دانشگاه

اضافه کردن نظر

کد امنیتی
تازه سازی