همگرایی ملیت‌ها با شبکه‌های مجازی
- توضیحات
- :::
- دسته: مقالات |
- منتشر شده در سه شنبه, 21 ارديبهشت 1395 18:56 |
حیات غرب - توسعه و پیشرفت هر اجتماع انسانی در گرو وسایل و ابزارهای ارتباط جمعی است و آنچه در این میان بیان می شود به دست آوردن آگاهی و ایجاد رقابت و حس همگرایی میان ملل مختلف از طریق وسایل ارتباطی است. وقتی تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و ... یک جامعه را مدنظر قرار می دهیم بی‌شک نقش ابزار و وسایل ارتباطی آن جامعه در این پیشرفت برجسته و پررنگ می‌شود، چرا که امکان دسترسی سریع و آسان به آخرین اطلاعات با این ابزارها مهیا می‌شود. بنابراین به منظور مدیریت تحولات و مشارکت همه افراد، اقشار، گروه‌ها و طبقات اجتماعی در این مسیر باید یک ابزار محوری وجود داشته باشد که همزمان با تحولات در سایر زمینه ها، ابزارهای دیگر نیز تغییر و تحول یابند. این ابزارها و وسایل ارتباطی با کتاب و روزنامه شروع شدند، با رادیو و تلویزیون ادامه یافتند و با اینترنت که یک ابزار بین‌المللی است به اوج خود رسیدند، چرا که تاکنون هیچ ابزار فناوری اطلاعاتی و ارتباطی وجود نداشته که همپای اینترنت بتواند بر دو محدوده زمان و مکان غلبه کند. اکنون شبکه‌های اجتماعی تقریبا آخرین مرحله از این توسعه و تحول ابزاری هستند که باعث گردهمایی شهروندان از اقصی نقاط دنیا در کمترین زمان ممکن شده‌اند. در واقع حرکت جوامع پیشرفته صنعتی این‌گونه بوده که هرچه رسانه‌ها در این کشورها بیشتر رشد کرده‌اند و هرچه جامعه بیشتر متحول شده و هرچه مشارکت مردم در فرایندهای سیاسی افزایش بیشتری پیداکرده، نقش مخاطب و سهم او در ایجاد تحولات و حتی در نوع تحولات و نقش‌آفرینی آن در وسایل ارتباط جمعی و دنیای مجازی تغییری اساسی داشته و پیشرفت کرده است. اگر بخواهیم این موضوع را در ایران مورد مطالعه قرار دهیم، نمی توانیم عینا نظریه‌های این کشورها را در جامعه خودمان انطباق دهیم. متاسفانه جامعه ما در استفاده از شبکه‌های اجتماعی، سواد کافی، آگاهی لازم، اطلاعات و توانایی تفسیر شخصی را ندارند. مردم ما امروز به نوعی در این شبکه‌های اجتماعی سرگردان هستند و وقت آنها در این شبکه‌ها تلف می‌شود و نمی‌توان به درستی پیش بینی کرد که در برهه‌های زمانی خاص مثل انتخابات این نقش‌آفرینی مردم در شبکه‌های اجتماعی مجازی، نقش‌آفرینی مثبت و سازنده ای است یا مخرب و ناکارآمد.
شبکه‌های اجتماعی حصارها را شکستند
تا دیروز تحولات جهانی از طریق سازمان‌ها و موسسات بزرگ میسر بود و قدرت در دستان آنها می‌چرخید، اما امروزه ابزار و وسایل ارتباطی به افراد و شرکت های کوچک نیز امکان و اجازه می‌دهند که در این تحولات سهیم باشند و استعدادهای خود را بروز دهند. با وجود این، با شکوفایی فردی رقابت‌ها شدیدتر و نوآوری‌ها در آینده بیشتر می‌شود و با شکسته شدن حصارها دیگر شرکت‌های بزرگ نمی‌توانند در مقابل این گروه‌های کوچک مقاومت کنند. در واقع، شهروندان گذشته به شهروندان دنیای امروز تبدیل شده‌اند؛ شهروندانی که در جامعه شبکه ای می‌توانند از طریق جهانی شدن خود را ارتقا بدهند و تبدیل به افرادی شوند که در دنیا تاثیرگذار باشند.
رسانه‌ها، پنجره جهان هستی
در دهکده جهانی فعالیت‌ها به تولیدات کالا ختم نمی‌شود و اکنون تولیدات خدماتی، آموزشی، اجتماعی و فرهنگی بر جهان اقتصاد غلبه کرده و درآمد ایجاد می کنند و این ابزارها بهترین وسیله برای افراد، گروه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای جامعه است که با جهانی‌سازی همراهند و در رقابتی تنگاتنگ به سر می‌برند. امروزه ابزارها و وسایل ارتباط جمعی در حقیقت وسیله مورد نیاز همه کشورها هستند. هر کشوری که بیشترین پیشرفت‌ها را رقم می‌زند درواقع بهترین استفاده را از اینترنت دارد و در جهانی‌سازی هرچه بیشتر خود سهیم است اما کشورهایی که با این تحرکات اجتماعی و وسایل ارتباطی همراه نشده و منزوی‌اند، مطمئنا بازنده هستند و هیچ راهی برای بازگشت ندارند چرا که شبکه‌های اجتماعی بهترین وسیله برای مدیریت جهانی‌سازی و پیشرفت رقابت هستند، آگاهی و اخبار را پخش و نقش افراد و کاربران را در جامعه شبکه‌ای برجسته می‌کنند و حتی یک فرد می‌تواند با ارتقای خود از طریق این ابزارها با جهان صحبت کند.برای مثال دی‌کاپریو علاوه بر هنرش دغدغه محیط زیستی دارد و پیوسته از آن حمایت می‌کند. او توانسته است از طریق این پنجره ناراحتی خود از خشک شدن دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران را اعلام کند. اگر فرد، گروه یا سازمانی بخواهند وارد دنیای جهانی شوند و صدایشان را به همگان برسانند باید قواعد بازی رقابتی را به رسمیت بشناسند، ظرفیت‌های تولید خود را افزایش دهند و ارزش‌آفرین باشند که بتوانند از این پنجره استفاده و در سطح جهانی خود را مطرح کنند. شروط ورود افراد به دهکده جهانی معلومات زیاد، شخصیت، مقبولیت، مرجعیت، توانایی فکری، نظری، اطلاعاتی، برخورداری از دیدگاه کامل و روشن، قدرت پیش‌بینی مجهز به علم و برخورداری از سواد رسانه‌ای است و اگر مجموع این ویژگی‌ها در افراد وجود داشته باشند و بتوانند با زادگاه علمی از رسانه‌ها خوب استفاده کنند و اطلاعات کافی و وافی و متناسب با هر مقوله که بخواهند در آن ورود پیدا کنند را کسب کنند، آن‌گاه می‌توانند پیام‌های جهانی ارائه دهند. ضرورت دارد در ابتدا این توانایی‌ها را ایجاد کنند و سپس از ابزارهای تبلیغاتی، روابط عمومی و... برای رقابت جهانی و اظهارنظر استفاده کنند و با طی مراحلی به شهرت و رقابت جهانی دست یابند که این مهم کار ساده‌ای نیست، مستلزم تجربه است و باید به گونه‌ای عمل کرد که ابزارهای جهانی ارتباطی، کارشناس متخصص، برنامه ریزی دقیق، تئوری مستدل، سیاستگذاری و تکنولوژی برتر را نیز همزمان در راستای این رویکرد به کار گرفت.
ضرورت آموزش مستمر و منظم
مردم ایران تاریخ استبدادی طولانی ای را پشت سر گذاشته و همیشه فضای اظهارنظر کم داشته‌اند و تازه بعد از انقلاب اسلامی با توجه به گسترش تکنولوژی‌ها و مسائل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و... توانسته اند با ابراز وجود و خودنمایی بازار کامنت ها را در صفحات اینستاگرام داغ کنند تا بلکه در ابراز نظرها سهیم شوند که این امر خود نیازمند آموزش مستمر و منظم از طریق رسانه ها و نهادهای آموزشی کشور است و قطعا به مرور زمان مردم نیز با تعاملات، ارتباطات و کسب اطلاعات و رجوع به منابع متعدد، تجربه و آگاهی خود را نسبت به پیام منتشر شده افزایش می دهند.
* کارشناس ارتباطات و استاد دانشگاه