حیات غرب - دربیشتر کشورهای درحال توسعه شهرها با مسائل ومشکلات زیست محیطی فراوانی مواجه هستند.نبود روش های صحیح جمع آوری و دفع زباله ،مشکل تامین آب آشامیدنی سالم ،شبکه ی جمع آوری وتصفیه فاضلاب ها ،استقرار نابجای فعالیت های مزاحم ،آلودگی های ناشی از وسایل نقلیه ....نمونه هایی از رایج ترین مشکلات زیست محیطی شهرها بشمار می آیند که هر یک به تنهایی میتوانند سلامت شهروندان رابه خطر بیاندازند.روشن است با توجه به گستردگی وپیچیده گی مسائل زیست محیطی وپرهزینه بودن روش ها وابزارهای مقابله  با آن ها ،بهترین گزینه بهره گیری از مشارکت مردمی  است.
 عوامل موثر بر محیط زیست شهری
1:آلودگی ،آنواع آلودگی ونحوه ی کنترل آن ها
2:فاضلاب شهری ومدیریت آن
3:زباله ونحوه ی جمع آوری وبازیافت آن
4:پارک وفضای سبز
5:مبلمان شهری
6:عوامل طبیعی
7:جمعیت شهرنشین
8:آب آشامیدنی سالم
9:توسعه ی حمل ونقل غیرموتور
آلودگی محیط زیست از منابع گوناگون صورت می‌گیرد. با پیشرفت تمدن بشری و توسعه فن‌آوری و ازدیاد روز افزون جمعیت ، در حال حاضر دنیا با مشکلی به نام آلودگی در هوا و زمین روبرو شده است که زندگی ساکنان کره ی زمین را تهدید میکند بطوری که در هر کشور حفاظت محیط زیست مورد توجه جدی دولتمردان است. امروزه وضعیت زیست محیطی به گونه‌ای شده است که مردم یک شهر یا حتی یک کشور از آثار آلودگی در شهر یا کشور دیگر در امان نیستند.یا به عبارت دیگرآلودگی هوا یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی در زندگی شهرنشینی امروز به خصوص در کشورهای در حال توسعه می باشد به نحوی که این مشکل همواره به یکی از کانون های توجه مسئولین شهری و زیست محیطی بوده است. ولی با وجود اینکه اغلب مردم بیشتر عمر خود را در محیط های بسته سپری می کنند آلودگی هوا در این محیط ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در حالی که مطالعات نشان داده است که غلظت برخی آلاینده مانند ترکیبات آلی مضر در محیط های بسته حتی از محیط خارج نیز بیشتر است.

 

آلودگي صوتي در محيط زيست
سروصدا هميشه مسئله مهمي براي بشر بوده است. در روم باستان قوانيني در مورد صداي ساطع شده از چرخهاي آهني واگنها که سنگهاي جاده را مي کوبيدند و باعث اختلال در خواب و ناراحتي مردم   مي شدندوجود داشتند. با اين وجود مشکلات ناشي از سروصدا در گذشته قابل مقايسه با جامعه مدرن نمي باشد. تعداد عظيمي از ماشين ها بطور منظم از شهرها و نواحي روستايي عبور مي کنند، کاميونهاي با بار سنگين با موتورهاي ديزلي که صداي موتور و لوله اگزوز آنها به خوبي کنترل نشده اند در شهرها و آزادراهها روز و شب در حال تردد مي باشند، هواپيماها وقطارها به صداي زيست محيطي اضافه شده اندو در صنايع ماشين آلات سروصداهاي زيادي ايجاد مي کنند. ولی همه ی این ها نادیده گرفته میشود.

اثرات زیست محیطی فاضلاب
زمانی که صحبت از فاضلاب و تصفیه آن به میان می آید اولین موضوعی که در ذهن تداعی می شود بحث محیط زیست و حفظ آن از آلوده شدن است چرا که فاضلاب همواره به عنوان یک پارامتر آلاینده اصلی در محیط زیست انسانی و طبیعی مطرح می باشد .
فاضلاب چیزی جز آب مصرف شده در جنبه های مختلف زندگی انسان نیست . که در اثر این مصارف ترکیب اصلی طبیعی خود را از دست داده است . و نه تنها قابل استفاده در مصارف مختلف نمی باشد بلکه با توجه به میزان آلاینده های موجود در آن و نوع آنها خود می تواند تهدیدی بر سلامت و فعالیت های مختلف انسانی باشددر کشور ما نیز مانند سایر نقاط دنیا ، افزایش جمعیت شهرها و در نتیجه بالا رفتن میزان مصرف آب سبب تولید روز افزون فاضلاب گردیده است که خود موجب بروز اشکالات و نارسایی هایی در جوامع شهری و حتی روستایی کشورمان شده و روز به روز هم در حال ازدیاد است . این اشکالات عموماٌ مسایل بهداشتی و آلودگی محیط ، به هم خوردن رابطه ی طبیعی بیلان آب و بالا آمدن سطح آبهای زیر زمینی و آلودگی منابع مختلف راشامل می شود.
آمار منتشره از سوی مراکز درمانی کشور نشان می دهد ، بیماریهایی نظیر هپاتیت های عفونی ، انگلهای روده ای و سایر انواع بیماریهایی که به دلیل وجود آلودگی محیط ناشی از دفع نادرست فاضلابها می باشند ، در شهرهای مختلف از قبیل بوشهر ، بندر عباس ، سنندج ، کرمانشاه و دیگر شهرها شیوع پیدا کرده است .
بالا آمدن سطح آبهای زیر زمینی در مناطق جنوبی تهران ، تبریز و شیراز وجود نیترات بیش از اندازه در آبهای زیر زمینی شهر مشهد و بالاخره آلودگی سبزی کاری در جنوب تهران ، بر اثر آبیاری با فاضلابها نمونه هایی از این قبیل مسایل هستند که سال به سال حادتر شده و هر چه دیرتر اقدام موثر صورت گیرد مشکلات بزرگتر خواهد بود . اثر آلودگی فاضلاب ها بر منابع سطحی آب که به طور مستقیم وغیرمستقیم با محیط زیست شهری رابطه دارد.
الف:اثر آلودگی فاضلاب هابر رودخانه ها
ب:اثرآودگی فاضلاب هابر دریاچه ها
ج:اثرآلودگی فاضلاب ها بردریاها
د:اثرآلودگی فاضلاب ها بر خلیج ها.

زباله اصطلاحا به فضولات جامد، نيمه جامد يا مايعي گفته مي شود كه ظاهرا به درد نخور بوده و دور ريخته مي شود. زباله خانگي شايد مهمترين بخش زباله محسوب شوند كه در صورت تفكيك و مديريت صحيح بتوانند بخشي از سرمايه هاي ملي را باز گرداندامروزه به دليل افزايش جمعيت، زباله هاي شهرها نيز افزايش يافته است. از آن گذشته رواج فرهنگ مصرف سبب شده است در شهرهاي بزرگي چون تهران هر فرد روزانه 900 گرم زباله توليد كند. زباله هاي خانگي عبارتند از: پس مانده هاي مواد خوراكي، كاغذ، شيشه، فلزات، پلاستيك، پارچه و غيره

 بازیافت زباله های شهری

. امروزه تولید زباله در شهرهای بزرگ مسئله آفرین شده است
فرایند تولید زباله که خود ناشی از فعالیت انسان شهرنشین مصرف‌کننده است و هر روز نیز او را به مصرف بیشتر ترغیب می‌کنند، جزء لاینفک زندگی است.
بطور متوسط هر انسان شهرنشین روزانه نیم کیلوگرم زباله تولید می‌کند و چنانچه جمعیت شهرنشین کشور را سی میلیون نفر تخمین زنیم، روزانه معادل پانزده هزار تن زباله تولید می‌شود که دفع این حجم عظیم زباله ، چنانچه بطور اصولی و بهداشتی انجام نشود، معضلات جبران ناپذیر زیست محیطی را بدنبال خواهد داشت.
از سوی دیگر چنانچه با دیدگاه مثبت به زباله بنگریم و عبارت طلای کثیف بر آن نهیم، زباله ماده‌ای است
ارزشمند و قابل بازیافت.

نکته هایی برای  مدیرت فضای سبز شهری وپارک ها
  در اطراف شهرها بايستي كمر بند سبز ايجاد شود ، فاجعه است كه شهرها بدون برنامه ريزي به هم متصل شوند .
    تلاش نمائيم پاركها به پاركينگ تبديل نشوند. .
  سرعت مخلوق قرن ماست و انسان را از زيبائي محروم مي كند براي حداكثر بهره وري از فضاي سبز بايستي معابر داخل فضاهاي سبز را با انحنا و طولاني طراحي نمائيم تا سرعت بكندي در آنها جريان يابد و انسان از فضاهاي سبز بيشترين بهره را ببرد. توجه به پارکهاي محله اي در افزايش سطح فرهنگ جدي گرفته شود ، پاركهاي محله اي بايستي مثل يك واحه باشند در ميان كوير و به مردم محله آرامش ببخشند .
  بزرگترين وظيفه يك شهر بوجود آوردن نوع بخصوصي از زندگي اجتماعي است كه در آن ارتباط ميان ( من و تو ) مطرح باشد و پاركهاي محله اي اين شرايط را بوجود مي آورند .
    براي استفاده از فضاي سبز بايستي به درآمد مردم توجه شود .
  به نقش و اهميت فضاي سبز به شكل حلقه ارتباط دهنده در شهر توجه گردد. فضاي سبز مي تواند رابطي باشد كه گذشته از تعديل فضاي اكولوژيكي شهر مي تواند نقش توازن محيط شهري و يا كاربري اراضي را نيز بدنبال داشته باشد .  شادابي و زنده بودن پاركهاي محله اي عملكرد شهرداريها و فرهنگ مردم مرحله و تعلق  خاطر آنها به محيط زيست شان را نشان مي دهد . اين پاركها بايستي مورد توجه جدي مديران امور شهري واقع شوند و هر چه بيشتر رسيدگي گردند از كنده هاي درختان و شاخه هاي هرس شده جهت طراحي ميز و صندلي و پرچين استفاده نمائيد  . اين مسئله طبيعت را به شهر مي آورد با توجه به كمبود و يا بالابودن قيمت زمين براي توسعه فضاي سبز در شهرها به توسعه فضاي سبز عمودي به  كاشت پيچكها با روشهاي علمي و فني  بپردازيد.

مبلمان شهری ضرورتی برای سلامت شهروندان

مبلمان شهری
مطابق مصوبه کمیته زیبا سازی کلانشهرهای کشور در سال 1380، زیباسازی به کلیه اقدامات آگاهانه ای گفته می شود که توسط شهرداری ها برای ارتقای کیفیت محیط شهری صورت پذیرفته و شهر را برای زندگی ساکنانش مناسب تر می سازد. هدف زیبا سازی فراهم آوردن محیطی است که همه شهروندان در آن  احساس لذت کنند.
نگاه زیبا سازی به شهر رسیدن به همان تعاریف ذکر شده و ارتقای کیفیت محیط شهری است .

و برای رسیدن به این اهداف از چهار روش به صورت کلی استفاده می شود که شامل زیبا سازی، وضع قوانین، ضوابط و مقررات شهری برای ایجاد و حفظ زیبایی ها، احداث و بهبود فضاهای شهری مناسب و متنوع و به کارگیری مبلمان شهری مناسب و استاندارد است. کارشناسان عقیده دارند که امروزه باید پذیرفت که شهر محل زندگی مجموعه ای از آدم ها با نیازها و سلائق مختلف است؛ یک خانه بزرگ که هیچ کس حق ندارد سلیقه شخصی یا سازمانی اش را بر آن حاکم کند. تنها در چنین حالتی است که می توان زمینه مشارکت همگانی را در کلیه فعالیت های منطقه ای و ملی فراهم آورد.

مبلمان شهری،عنصری تحول آفرین و درآمد زا
مبلمان شهری و توجه به فضاسازی محیطی در شهرهای امروز به عنوان عنصری تحول آفرین و درآمدزا که می تواند چهره شهررا نیز به عنوان یک نماد داخلی و بین المللی به همگان معرفی کند، شناخته می شود.مبلمان شهری به مجموعه وسیعی از وسایل، اشیا، دستگاه ها، نمادها، خرده بناها، فضاها و عناصری گفته می شود که چون در شهر و خیابان و در کل در فضای باز نصب شده اند و استفاده عمومی دارند، به این اصطلاح معروف شده اند.

آب و محيط زيست شهری
 فعاليتهاي مربوط به توسعه منابع آب تغييراتي را در محيط زيست بدنبال دارد . اثرات زيست محيطي سيستم هاي توسعه منابع آب ، در ضمن مفيد بودن مي تواند مضر هم باشند . براي مثال مخازن سد ها اغلب بخشهائي از بستر سيل گير رودخانه و نيز حوزه آبريز را تخريب مي نمايند درحاليكه از طرف ديگر درياچه اي بوجود مي آورند و به اين ترتيب بعضي از خصوصيات زيستم حيطي و اكولوژي اين رودخانه ها در حوزه هاي آبريز از دست ميرود . افزايش دماي زمين به اين معني است كه سطح آب دريا بالا خواهد رفت و مناطق ساحلي و روخانه ها را غرقاب خواهد كرد و زندگي بيش از 100ميليون جمعيت را به مخاطره خواهد انداخت . گذشته از آن الگوي بارندگي ها بي ترديد تغيير كرده و كشاورزي مختل مي شود ، همچنين اين تغيير الگو باعث مي شود كه طوفانها و گردبادها ، پرقدرت تر شده و موجب جاري شدن سيل شود.

 جمعیت ومحیط زیست شهری
رابطه میان جمعیت و محیط زیست رابطه ای است متقابل و دو سویه؛ به این معنی که هم جمعیت و ویژگی های آن بر محیط زیست تاثیر می‌گذارد و هم محیط زیست بر جمعیت­های انسانی و ویژگی های آن تأثیر می گذارد.

عواملی که در اثر افزایش جمعیت شهری به محیط زیست تحمیل میشود
1:شکاف لایه ی ازون وتولید گازهای گلخانه ای
2:تغییرات آب وهوایی وآلودگی هوا
3:کاهش جنگل ها
4:گسترش بیابان ها
5:آلودگی منابع آب.
 
توسعه حمل ونقل غیرموتوری
گامی درسالم‌سازی محیط زیست شهری

 سازمان های بین‌المللی زیادی در سطح دنیا برای کمک به رشد کشورهای به ویژه کشورهای در حال توسعه تشکیل شده است.که برنامه ی محیط زیست سازمان ملل متحد یکی از این نهادها است. این نهاد برنامه‌های کلیدی چندی برای رسیدن به اهداف خود معرفی نموده است که یکی از آنها برنامه‌ای با عنوان « به اشتراک‌گذاری مسیر» جهت کاربردی‌تر کردن جاده‌ها و خیابان‌ها برای استفاده چند منظوره می باشد.
• طراحی خیابان‌ها
ابتکار در طراحی خیابان‌ها با سه رویکرد ایمنی، پایداری و قابلیت دسترسی، معرفی یکی از برنامه‌های کلیدی سازمان است.

 نتیجه گیری:
طبق گزارش های بعمل آمده جمعیت شهری جهان در حال افزایش است .این افزایش به معنی ازبین بردن منابع طبیعی وتبدیل این منابع به کالاهای مصرفی ودرنهایت تولید آلاینده ها وزباله های بیشتر در محیط زیست است که با توجه به اصل تنگنای محیط باید نوع ومیزان تولید ضایعات با توانایی جذب وهضم سیستم شهری متناسب شود.وجود خصیصه هایی مانند مشارکت پذیری ،اعتمادبه یکدیگر ،توجه به مسایل عمومی وعضویت در نهادها وانجمن های داوطلبانه ومدنی در میان شهروندان (سرمایه های اجتماعی)عامل اساسی در موفقیت نهادهای محیط زیست شهری می باشد .