چه پیشنهادی برای حل مشکلات کنونی در مورد تخلفات مالی انتخاباتها دارید؟
اگر بخواهیم روزی به صورت شفاف انتخابات را مدیریت کنیم و از باب هزینهها شاهد وضعیت کنونی نباشیم، حتما باید حزب داشته باشیم اما مسئله اینجاست که مسیر رسیدن به فعالیت در قالب تحزب بسیار طولانی است و تا آن زمان باید از شیوه مرسوم در دنیا استفاده کنیم.
لطفا در مورد این شیوه مرسوم دنیا بیشتر توضیح دهید.
پرهزینهترین انتخابات دنیا در آمریکا برگزار میشود و شیوه این است که انتخابات رسانهای میشود. درحقیقت، رئیسجمهور را رادیوها و تلویزیونها و رسانهها انتخاب میکنند زیرا اینها عنان اختیار مردم را در دست دارند. علاوهبراین در آنجا کاندیدایی موفق است که بتواند بیشترین پول را از مردم دریافت کند. برای ارائه کمکهای مالی نیز سقف مشخصی وجود دارد و فرد بیش از آن نمیتواند پرداخت کند. شرکتها و مؤسسات نیز در قالب یک فرم مخصوصی میتوانند بیشتر پرداخت کنند. هر کاندیدا یک ستاد انتخاباتی تشکیل داده و دستاندرکاران آن را مشخص میکند. این ستاد از روز اول یک حساب بانکی را برای دریافت کمکهای مالی معرفی میکند. بلافاصله بعد از برگزاری انتخابات نیز حساب بسته میشود و پرینت مبالغ وارده و خارجه آن به صورت شفاف موجود خواهد بود. اگر مبلغی هم در حساب باقی مانده باشد، در مالکیت رئیسجمهور نیست، اما میتواند در مورد شیوه هزینهکردن آن تصمیمگیری کند.
افرادی نیز که در درون یک حزب وارد فعالیت انتخاباتی میشوند، از همین شیوه استفاده میکنند و اصولا جمعکردن مبلغ بیشتری از کمکهای مردمی برای کاندیداها امتیاز محسوب میشود، زیرا نشانه مقبولیت او است.
این شیوه تنها در مورد انتخابات ریاستجمهوری قابل اجراست یا در انتخابات مجلس و در شهرهای کوچک نیز میتوان به همین سبک عمل کرد؟
حتما، سادهتر نیز خواهد بود. در شهرهای کوچک هم هر کاندیدایی ستاد انتخاباتی خود را تشکیل میدهد و میتواند شماره حساب آن را اعلام کند. نکته اینجاست که همه هزینهها از همان حساب پرداخت شود و مبالغ دریافتی و پرداختی نیز بهصورت روشن و شفاف در دسترس بوده و قابلبررسی باشد.
به اعتقاد من تنها در این صورت است که میتوانیم یک انتخابات سالم برگزار کنیم. وقتی وزیر کشور از ورود پولهای کثیف به انتخابات میگوید حتما همینطور است و باید جلوی آن را گرفت.
پس ایجاد شفافیت از طریق کنترل یک حساب بانکی راهحل مورد نظر شماست.
بله، میدانیم که هیچکس پولی را بیخودی به یک کاندیدا نمیدهد پس باید از این طریق روشن شود که چه کسانی پول دادهاند و در مقابل آن چه توقعاتی داشتهاند. باید بدانیم که در نتیجه بدهبستانهای غیرشفاف چه اتفاقی میافتد؟ کدام شهر معوقات بانکی بیشتری دارد؟ کدام شهر کارخانههای بیشتری دارد و...؟ راهی غیر از کنترل حساب بانکی کاندیداها برای این مسئله وجود ندارد. فراموش نکنیم که بشر و دنیا یک خانواده هستند، بنابراین وقتی کشورهایی که در مقایسه با ما حساسیتهای بیشتری دارند با بهکارگیری این روش موفق بودهاند، پس ما هم باید از همین روش استفاده کنیم.
راه قانونیشدن این شیوه چیست؟
خیلی ساده است، نمایندگان مجلس میتوانند با ارائه یک طرح دو یا یکفوریتی تبصرهای با این مضمون به قانون انتخابات اضافه کنند. البته قانون انتخابات در مجمع تشخیص مصلحت نیز در حال بررسی است و میتوان همانجا تبصرهای به آن افزود تا هریک از کاندیداها موظف باشند یک حساب بانکی را که دو یا سه نفر از اعضای ستاد انتخاباتیشان حق برداشت از آن را دارند، در شهرستان حوزه انتخابیه خود معرفی کنند. کاندیدا باید مکلف شود بعد از انجام انتخابات بیلان آن حساب را ارائه دهد.
این همان پیشنهادی است که قبلا از سوی وزیر کشور نیز ارائه شد. مسئله اینجاست که اگر قرار باشد کاندیدایی از کسی پول بگیرد و در مقابل تعهدی دهد، راههای گریزی برای عملکرد خارج از چارچوب ایجاد خواهد شد. با این راههای گریز چطور باید مقابله کرد؟
اجازه دهید ابتدا برای ٧٠ درصد اول راهحل پیدا شود بعد برای ٣٠ درصد باقیمانده هم فکری خواهیم کرد. باید از یکجا شروع کرد. الان ذهنیت مردم نسبت به هزینههای انتخاباتی منفی است و باید به شیوهای عمل کرد که این دیدگاه مثبت شود.