یک کارشناس ارشد زراعت با بیان اینکه نعناع بهترین دوست کبد است، خاطرنشان کرد: نعناع، کبد را تمیز و صفرا را رقیق میکند.
رامین ترامشلو در گفت و گو با ایسنا، با بیان اینکه نعناع کلسترول خون را پایین میآورد، افزود: برای پایین آوردن کلسترول باید دم کرده نعنا را قبل از غذا بنوشید.
وی با بیان اینکه نعناع گیاهی است علفی، دو رگ و چندساله اظهار کرد: اندامهای هوایی این گیاه تحت تاثیر سرمای زمستان از بین میرود، ولی اندامهای زیرزمینی(ریزومها و استولونها) زنده بوده و فعالیت خفیفی دارند. ضخامت ریشه نعناع ۳ تا ۴ میلیمتر و دارای گرههای متعدد است که محل رویش ریشههای باریک و در نتیجه تشکیل گیاهان کوچک در اطراف پایه مادری است.
کارشناس جهادکشاورزی گرمسار با اشاره به اینکه ریشه نعناع چندان عمیق نیست و به صورت پراکنده در سطح خاک نیز گسترش مییابد، ادامه داد: نعناع دارای ساقه چهارگوش بوده و به واسطه وجود آنتوسیانینها به رنگ بنفش است. همچنین طول متفاوت داشته و بسته به شرایط اقلیمی بین ۳۰ تا ۱۰۰سانتیمتر است و قسمتهای فوقانی آن از انشعابات زیادی برخوردار است.
این کارشناس ارشد زراعت با بیان اینکه برگها در این گیاه بلند و بطول ۳ تا ۹ سانتیمتر و عرض یک تا ۳سانتیمتر است، گفت: شکل برگها در این گیاه، پهن و در کنارهها دندانه دار و به رنگ سبز تیرهاند. رگبرگها به رنگ آبی و در پهنک برگ، دارای انشعابات متعدد است.همچنین گلهای نعناع بنفش رنگ بوده و به صورت خوشههای مجتمع روی چرخههایی دیده میشوند. عمرشان کوتاه بوده و مدت کوتاهی پس از ظهور از گیاه جدا میشوند.
وی اضافه کرد: میوه نعناع کپسولی کوچک و به رنگ قرمز تیره است. بذر این گیاه فاقد ارزش رویشی است. به همین دلیل این گیاه توسط سایر روشها بجز بذر، تکثیر میشود.
ترامشلو با بیان اینکه نعناع به دلیل وجود اسانس در اندامهای رویشی اش، از بوی مطبوع و مزهای خنک و تند برخوردار است، تصریح کرد: اسانس ابتدا در اندامهای رویشی و از همان اوایل رشد گیاه ساخته شده و با رشد گیاه سرعت سنتز آن افزایش یافته و در حفرههای زیر کوتیکول ساخته و ذخیره میشود. برگها ۲ تا 2.7 درصد و گلها ۴ تا 6 درصد اسانس دارند، ولی ساقهها فاقد اسانس هستند. ضمن اینکه بطور متوسط اندامهای هوایی دارای یک تا 1.5 درصد اسانس هستند.
وی با بیان اینکه ترکیبات تشکیل دهنده اسانس به بیش از ۲۰ نوع میرسد که مهمترین آنها منتول است که از برگهای جوان استخراج میشود، اظهار کرد: اسانس گلها کمتر منتول داشته و بیشترین ترکیب آن را منتوفوران تشکیل میدهد.
این کارشناس جهادکشاورزی گرمسار با اشاره به دوره رویشی این گیاه تصریح کرد: دوره رویشی نعناع از رویش تا گلدهی ۸۰ تا ۱۰۰ روز است.
شرایط اقلیمی و نیازهای اکولوژیکی نعناع
وی با بیان اینکه نعناع با اکثر شرایط آب و هوایی سازگار است و در بیشتر نقاط دنیا میروید، افزود: با این حال بهتر است از کشت آن در مناطق خیلی سرد خودداری شود. اگرچه اندامهای زیرزمینی آن تا ۱۷- درجه سانتیگراد نیز تحمل و زندگی خفیف دارند و حتی دمای۳۰- درجه را هم برای مدت کوتاه تحمل میکنند، ولی نعناع برای رویش به درجه حرارت ۲ تا ۳ درجه نیاز دارد.
وی با بیان اینکه درجه حرارت "اپتیمم" برای گیاه، ۱۰درجه سانتیگراد است، خاطرنشان کرد: سرما برای رشد اندامهای هوایی و خصوصا برگهای جوان مناسب نیست، اگرچه اندامهای هوایی نیز تحمل دمای تا ۸- درجه را برای مدت کوتاهی دارند. درجه حرارت مناسب به منظور تولید اسانس معمولا ۱۸تا۲۰درجه سانتیگراد است. البته برخی تحقیقات نشان داده است که دماهای بالاتر از ۲۲درجه تولید و میزان اسانس را افزایش میدهد.
ترامشلو با بیان اینکه نعناع از نظر نوری، گیاهی "شب کوتاه"است، یادآور شد: این سبزی معمولا در شرایط روزهای بلند با رشد بیشتر روبرو است و سنتز اسانس آن نیز با سرعت بیشتری انجام میشود.
وی اضافه کرد: نعناع بعلت داشتن ریشههای سطحی قادر به جذب رطوبت از اعماق نیست و باید آبیاری آن با فواصل کم و بصورت سطحی انجام شود.
این کارشناس جهادکشاورزی گرمسار با بیان اینکه این گیاه در مناطق با شرایط "بارندگی به میزان ۷۰۰ میلیمتر" به صورت دیم کاشته میشود، افزود: این گیاه معمولا از ۳ تا ۴ هفته پس از رویش تا قبل از گلدهی به آب کافی نیاز دارد.
وی با اشاره به اینکه میزان اسانس تولیدی در نعناع با رطوبت خاک رابطه مستقیم دارد، گفت: همچنین این موضوع با حاصلخیزی خاک نیز رابطه مستقیم دارد و هرچه خاک از مواد غذایی غنی تر باشد، میزان اسانس و کیفیت آن نیز بیشتر میشود.
این کارشناس ارشد زراعت ادامه داد: بهترین اسیدیته خاک برای کشت نعناع معمولا ۵ تا ۸ است و به طور کلی خاکهای اسیدی با زهکشی خوب برای کشت نعناع مفیدترند.
این کارشناس با بیان اینکه نعناع از نظر طب قدیم ایران نسبتا گرم و خشک است، اظهار کرد: از نعناع اسانس، روغن و تنتور تهیه میکنند که مصارف طبی مختلفی دارد.
وی با اشاره به برخی خواص این گیاه افزود: نعنا بادشکن است و گاز معده و روده را از بین میبرد، همچنین تقویت کننده معده و بدن و ضد تشنج و سرفه است. ضمن اینکه استفاده از نعنا، درد شکم را نیز برطرف میکند.
این کارشناس ارشد زراعت با بیان اینکه نعناع مسکن، آرام بخش و قاعده آور است، تصریح کرد: نعناع برای بیخوابی، کم خوابی و ناراحتیهای شبانه یک داروی موثر است.
وی با بیان اینکه نعناع برای درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا نیز مفید است، گفت: نعناع ناراحتیهای عصبی را برطرف میکند. همچنین آشامیدن دم کرده نعناع و یا عصاره نعناع خونریزی سینه را قطع میکند. ضمنا کمپرس نعناع درد سینه و پهلو را مرتفع کرده و یک فنجان دم کرده گرم نعناع، سینه را آرام میکند.
ترامشلو با بیان اینکه نعناع کرمهای روده و معده را میکشد، توضیح داد: برای تسکین درد دندان نیز میتوانید نعناع را در دهان گذاشته و بجوید.
وی با بیان اینکه نعناع بهترین دوست کبد است، خاطرنشان کرد: نعناع کبد را تمیز و صفرا را رقیق میکند و کلسترول خون را پایین میآورد. البته برای پایین آوردن کلسترول باید دم کرده نعنا را قبل از غذا بنوشید