حیات غرب - تخممرغ، يکي از موادغذايي پرمصرف است که بسياري از ما به تنهايي آن را در يک وعده غذايي مصرف ميکنيم و يا بهعنوان مواد اوليه غذاهاي مختلف در برنامه غذايي به کار ميبريم، اما با چه روشهايي ميتوان از سلامت تخممرغ اطمينان حاصل کنيم؟ عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي، در پاسخ به اين سوال که آيا تخممرغ آلوده را بايد بشوييم يا خير؟ توضيح داد: گاهي اوقات زمانيکه تخممرغ را خريداري ميکنيم متوجه بقاياي مدفوع مرغ روي پوست آن ميشويم، درست است که مدفوع مرغ حاوي باکتري سالمونلاست ولي اگر پوست تخممرغ ترک نداشته باشد و يا شکسته نباشد، جاي نگراني نيست. دکتر گلبن سهراب، با بيان اينکه بهتر است که تخممرغ را نشوييد، تاکيد کرد: شستن تخممرغ ميتواند باعث پخش شدن آلودگي شود، اين عمل باکتريها را از سطح تخممرغ پاک ميکند ولي لايه حفاظتي و طبيعي روي پوست تخممرغ را از بين ميبرد، از اين لايه باکتريها بهراحتي وارد تخممرغ ميشوند. وي هشدار داد: ميتوانيد آلودگي را با دستمال کاغذي از روي تخممرغ برداريد ولي حتما دستهاي خود را با مايع حاوي مواد آنتيباکتريال بشوييد. او در ادامه با بيان اين موضوع که اگر روي تخممرغ نيز ترک داشته باشد، باکتريهاي سالمونلا ميتوانند به راحتي داخل آن شوند، ادامه داد: هيچگاه از تخممرغ شکسته و يا ترک خورده استفاده نکنيد.
رشتههاي سفيد حاوي پروتئين
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي، توضيح داد: اگر تخممرغها هنگام خريد، در بين راه و يا در منزل دچار شکستگي يا ترک شدند، بايد سريع آن را مصرف کرد و در صورت عدم نياز بايد محتويات تخممرغ را شکسته، داخل ظرف تميز دردار ريخته و حداکثر ظرف مدت دو روز از آن استفاده کنيم. او تاکيد کرد: تخممرغ اگر حين پختهشدن بشکند خطري ندارد و بهراحتي ميتوان از آن استفاده کرد. وي همچنين درباره رشتههاي سفيد چسبيده به زرده تخممرغ نيز گفت: زمانيکه تخممرغ را ميشکنيم معمولا رشته سفيدرنگ که به زرده چسبيده را مشاهده ميکنيم، زمانيکه زرده تشکيل ميشود داخل سفيده ميچرخد و در طي اين فرآيند فيبرهاي پروتئيني در بالا و پايين تخممرغ تشکيل ميشود. اين متخصص تغذيه و رژيم درماني، بيان داشت: نقش اين رشتهها يا فيبرها نگه داشتن زرده در وسط تخممرغ است و همانند کمربند عمل ميکند، هر چقدر اين رشتهها ضخيمتر باشد به اين معني است که تخممرغ تازهتر و استفاده از آن نه تنها مشکلي ندارد بلکه مفيدتر بوده و پروتئين بالاتري دارد. وي درباره وجود لکههاي خون در تخممرغ، اظهارکرد: گاهي اوقات لکه خون در تخممرغ ديده ميشود، در اين مواقع، لکه خون در تخممرغ آزارمان ميدهد و ما را نسبت به خوردن چنين تخممرغي نگران ميکند. وي با بيان اينکه لکه خون در روند شکلگيري تخممرغ ايجاد ميشود، خاطرنشان کرد: خوردن اين تخممرغها براي سلامت مشکلي ايجاد نميکند و برخلاف باور رايج، اين لکهها اصلا نشاندهنده آلودگي يا مشکلات ديگر در تخممرغ نيستند. در واقع، اين تخممرغها از نظر ارزش تغذيهاي هيچ تفاوتي با تخممرغهاي ديگر ندارند.
طريقه آبپزکردن
وي با اشاره به اينکه علت به وجود آمدن لکههاي خوني بدين گونه است که در مراحل ابتدايي شکلگيري تخممرغ، تخم در حال رشد در ميان کيسهاي که حاوي شبکهاي از عروق خوني است احاطه ميشود، ادامه داد: زماني که زرده به تدريج بالغ ميشود، از کيسه زرده به نام خط شکاف يا استيگما جدا و آزاد ميشود، گاهي کيسه زرده ميتواند در طول اين فرآيند پاره شده و گسستگي رگهاي خوني را موجب شود که به درون زرده نشت کرده و حتي موجب شود بخش آلبومين تخممرغ حاوي لکههاي خوني شود، اين لکهها با مرور زمان روشن ميشوند، در حاليکه لکههاي خوني تيره نشاندهنده تازگي تخممرغ است. متخصص تغذيه و رژيم درماني دانشگاه علوم پزشکي شهيدبهشتي اظهار کرد: بعضي افراد عقيده دارند که لکههاي خون ممکن است به معني آن باشد که تخم وارد مرحله جنيني شده و به دليل تخمگذاري در اواسط اين فرآيند، اين مرحله متوقف شده است که البته به لحاظ علمي اين مورد تاييد نشده ولي در عين حال ميتوان در صورت ايجاد اين موضوع، لکهها را به راحتي برداشته و تخممرغ را مصرف کرد. وي همچنين درباره اين موضوع که ميتوان تخممرغ را براي جلوگيري از ترکخوردن در کيسه فريزر آبپز کرد يا خير؟، توضيح داد: ماده اصلي نايلونهاي فريزر پلي اتيلن خطي است که در دسته پليمرهاي پلاستيکي نسبتا ايمن است که خطري را متوجه سلامت انسان نميکند. او با تاکيد بر اينکه مطالعات جديدي با موضوع ريزپلاستيکها انجام شده که اين مواد ميتوانند از پوسته تخممرغ عبور کرده و وارد بدن شوند، عنوان کرد: توصيه ميشود براي اطمينان از سلامت ماده غذايي که مصرف ميکنيم، آن را در معرض مواد پلاستيکي داغ و يا آب شده قرار ندهيم. اين عضو هيات علمي دانشگاه در پاسخ به اين سوال که آيا برجستگيهاي سفيد روي پوست تخممرغ به دليل وجود هورمون است يا خير؟ گفت: در حدود 2 درصد از تمام پرندگان تخمگذار، تخممرغها پوستههاي غيرمعمول دارند که در يک درصد به شکل برجستگيها و نقاط سفيد رنگ برجسته ديده ميشوند. اين برجستگيها بهدليل رسوب کريستالهاي کربونات کلسيم اضافي بر روي پوسته تخممرغ ايجاد ميشوند؛ بنابراين مصرف اين تخممرغها هيچ مشکلي براي سلامت ايجاد نميکند. بنابر اعلام روابط عمومي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي، وي در خاتمه تاکيد کرد: وجود برجستگي روي پوسته تخممرغ هيچ ارتباطي به هورمون و آنتيبيوتيک ندارد و در صورت مشاهده با خيال راحت ميتوانيد از اين تخممرغها استفاده کنيد.